Άρθρο του Dr Μουσιώλη | Χειρουργός Λαπαροσκόπος
Τι είναι η ελκώδης κολίτιδα
Η ελκώδης κολίτιδα αποτελεί μια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (IBD). Το IBD περιλαμβάνει μια ομάδα ασθενειών που επηρεάζουν τη γαστρεντερική οδό. Η ελκώδης κολίτιδα συμβαίνει όταν η επένδυση του παχέος εντέρου (που ονομάζεται επίσης κόλον), του ορθού ή και των δύο γίνεται φλεγμονή. Αυτή η φλεγμονή παράγει μικροσκοπικές πληγές που ονομάζονται έλκη στην επένδυση του παχέος εντέρου σας. Αρχίζει συνήθως στο ορθό και εξαπλώνεται προς τα πάνω. Μπορεί να περιλαμβάνει ολόκληρο το παχύ έντερο.
Η φλεγμονή κάνει το έντερό σας να μετακινεί τα περιττώματα του γρήγορα και να αδειάζει συχνά. Καθώς τα κύτταρα στην επιφάνεια της επένδυσης του εντέρου σας πεθαίνουν, σχηματίζονται έλκη. Τα έλκη μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία και έκκριση βλέννας και πύου.
Ενώ αυτή η ασθένεια επηρεάζει ανθρώπους όλων των ηλικιών, οι περισσότεροι άνθρωποι διαγιγνώσκονται μεταξύ των ηλικιών 15 και 35. Μετά την ηλικία των 50 ετών, παρατηρείται μια μικρή αύξηση της διάγνωσης αυτής της νόσου, συνήθως στους άνδρες.
Τι προκαλεί την ελκώδη κολίτιδα;
Αν και η αιτία για την ελκώδη κολίτιδα παραμένει ασαφής, οι ερευνητές καταλαβαίνουν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα υφίσταται μια ανώμαλη αντίδραση στο κόλον. Τα γονίδιά σας, το περιβάλλον και το ανοσοποιητικό σας σύστημα παίζουν κάποιο ρόλο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με ελκώδη κολίτιδα δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό της πάθησης. Ωστόσο, είναι πιθανότερο να το αναπτύξετε εάν ο γονέας ή ο αδελφός έχει επίσης την προϋπόθεση.
Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να αναπτυχθεί σε ένα πρόσωπο οποιασδήποτε φυλής, αλλά είναι πιο συχνή στους Καυκάσιους. Ορισμένες μελέτες δείχνουν πιθανή σχέση μεταξύ της χρήσης του φαρμάκου ισοτρετινοΐνη και της ελκώδους κολίτιδας. Η ισοτρετινοΐνη αντιμετωπίζει την κυστική ακμή.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ελκώδης κολίτιδας;
Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων ποικίλλει μεταξύ των προσβεβλημένων ατόμων. Περίπου το 50% των ανθρώπων που έχουν διαγνωστεί με ελκώδη κολίτιδα έχουν ήπια συμπτώματα. Ωστόσο, τα συμπτώματα μπορεί να είναι σοβαρά. Τα συνηθισμένα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας περιλαμβάνουν:
- κοιλιακό πόνο,
- αυξημένους κοιλιακούς ήχους,
- αιματηρές αφοδεύσεις,
- διάρροια,
- πυρετό,
- πόνο στο ορθό,
- απώλεια βάρους,
- υποσιτισμό.
Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να προκαλέσει επιπλέον καταστάσεις όπως:
- πόνο στις αρθρώσεις,
- οίδημα των αρθρώσεων,
- ναυτία και μειωμένη όρεξη,
- προβλήματα δέρματος,
- πληγές στο στόμα,
- φλεγμονή των ματιών,
Επιπλοκές της ελκώδους κολίτιδας
Η ελκώδης κολίτιδα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Όσο περισσότερο διάστημα έχετε την ασθένεια, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος του καρκίνου. Λόγω αυτού του αυξημένου κινδύνου, ο γιατρός σας θα κάνει μια κολονοσκόπηση και θα ελέγξει για καρκίνο. Η τακτική εξέταση βοηθά στη μείωση του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου. Επανάληψη των εξετάσεων κάθε τρία χρόνια συνιστώνται στη συνέχεια. Οι εξετάσεις παρακολούθησης μπορούν να ανιχνεύσουν νωρίς τα προκαρκινικά κύτταρα.
Άλλες επιπλοκές της ελκώδους κολίτιδας περιλαμβάνουν:
- πύκνωση του εντερικού τοιχώματος,
- σηψαιμία ή λοίμωξη αίματος,
- σοβαρή αφυδάτωση,
- τοξικό μεγακόλωνα ή ένα ταχέως διογκούμενο κόλον,
- ηπατική νόσο (σπάνια),
- εντερική αιμορραγία,
- πέτρες στα νεφρά,
- φλεγμονή του δέρματος, των αρθρώσεων και των ματιών σας,
- ρήξη του παχέος εντέρου σας,
- αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα , η οποία περιλαμβάνει φλεγμονή των αρθρώσεων μεταξύ των οστών της σπονδυλικής στήλης,
Διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας
Διαφορετικές εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν τον γιατρό σας να διαγνώσει ελκώδη κολίτιδα. Αυτή η διαταραχή μιμείται άλλες ασθένειες του εντέρου όπως η νόσος του Crohn. Ο γιατρός σας θα εκτελέσει πολλαπλές εξετάσεις για να αποκλείσει άλλους όρους. Οι εξετάσεις για τη διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας περιλαμβάνουν συχνά:
- Έλεγχος κοπράνων: Ένας γιατρός εξετάζει τα κόπρανα σας για αίμα, βακτήρια και παράσιτα.
- Ενδοσκόπηση : Ο γιατρός χρησιμοποιεί έναν εύκαμπτο σωλήνα για να εξετάσει το στομάχι, τον οισοφάγο και το λεπτό έντερο.
- Κολονοσκόπηση : Αυτό το διαγνωστικό τεστ περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός μακριού, εύκαμπτου σωλήνα στο ορθό σας για την εξέταση του εσωτερικού του παχέος εντέρου σας.
- Βιοψία : Ένας χειρουργός αφαιρεί ένα δείγμα ιστού από το κόλον σας για ανάλυση.
- Αξονική τομογραφία: Αυτή είναι μια εξειδικευμένη ακτινογραφία της κοιλίας και της λεκάνης.
- Οι εξετάσεις αίματος είναι συχνά χρήσιμες στη διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να παραγγείλει ειδικές εξετάσεις αντισωμάτων.
Θεραπείες της ελκώδους κολίτιδας
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει φαρμακευτική θεραπεία ή χειρουργική επέμβαση. Ο στόχος της θεραπείας είναι να μειωθεί η φλεγμονή που προκαλεί τα συμπτώματά σας.
Ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει ένα φάρμακο για τη μείωση της φλεγμονής και του πρηξίματος. Αυτοί οι τύποι φαρμάκων περιλαμβάνουν σουλφασαλαζίνη, μεσαλαμίνη, βαλσαλαζίδη και ολσαλαζίνη. Η μείωση της φλεγμονής θα βοηθήσει στην ανακούφιση πολλών από τα συμπτώματά σας.
Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν κορτικοστεροειδή, αντιβιοτικά, φάρμακα που καταστέλλουν την ανοσοποιητική λειτουργία ή φάρμακα αντισωμάτων, τα οποία βοηθούν στην παρεμπόδιση της φλεγμονής με διαφορετικό τρόπο.
Εάν τα συμπτώματά σας είναι σοβαρά, θα πρέπει να νοσηλευτείτε για να διορθώσετε τα αποτελέσματα της αφυδάτωσης και της απώλειας ηλεκτρολυτών που προκαλούν διάρροια και για να αντιμετωπίσετε τυχόν επιπλοκές
Η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη όταν υπάρχει μαζική αιμορραγία, χρόνια και εξουθενωτικά συμπτώματα, διάτρηση του παχέος εντέρου σας ή σοβαρή παρεμπόδιση. Μια αξονική τομογραφία ή κολονοσκόπηση μπορεί να ανιχνεύσει αυτά τα σοβαρά προβλήματα.
Η χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει την αφαίρεση ολόκληρου του παχέος εντέρου σας με τη δημιουργία μιας νέας οδού για τα απόβλητα. Αυτό το μονοπάτι μπορεί να είναι έξω από ένα μικρό άνοιγμα στον κοιλιακό τοίχο σας ή ανακατευθυνόμενο πίσω στο τέλος του ορθού σας.
Για να ανακατευθύνετε τα απόβλητα μέσω του κοιλιακού τοιχώματος, ο χειρουργός σας θα κάνει ένα μικρό άνοιγμα στον κοιλιακό τοίχο σας. Η άκρη του κατώτερου λεπτού εντέρου σας, ή του ειλεού, μεταφέρεται έπειτα στην επιφάνεια του δέρματος. Τα απόβλητα θα στραγγίσουν μέσα από το άνοιγμα σε μια σακούλα.
Εάν τα απόβλητα μπορούν να διοχετευθούν μέσω του ορθού σας, ο χειρουργός σας αφαιρεί το άρρωστο τμήμα του παχέος εντέρου και του ορθού σας, αλλά διατηρεί τους εξωτερικούς μυς του ορθού σας. Ο χειρουργός στη συνέχεια συνδέει το λεπτό έντερο με το ορθό για να σχηματίσει μια μικρή σακούλα. Μετά από αυτή τη χειρουργική επέμβαση, μπορείτε να περάσετε κόπρανα μέσω του ορθού σας. Οι κινήσεις του εντέρου θα είναι πιο συχνές και υγιείς από το κανονικό.
Πώς μπορώ να αποτρέψω την ελκώδη κολίτιδα;
Μπορεί να διαπιστώσετε ότι ορισμένα τρόφιμα επιδεινώνουν τα συμπτώματά σας όταν έχετε φλεγμονή. Πρακτικές που μπορεί να σας βοηθήσουν περιλαμβάνουν:
Να πίνετε μικρές ποσότητες νερού όλη την ημέρα.
Να τρώτε μικρότερα γεύματα όλη την ημέρα.
Να περιορίσετε την πρόσληψη τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες.
Να αποφεύγετε τα λιπαρά τρόφιμα.
Να μειώσετε την πρόσληψη γάλακτος αν είστε δυσνεκτικοί στη λακτόζη.
Επίσης, ρωτήστε το γιατρό σας αν πρέπει να πάρετε μια πολυβιταμίνη.