Η αντισύλληψη περιλαμβάνει τα μέτρα που λαμβάνει το άτομο ή το ζευγάρι προκειμένου να αποφύγει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Η ιστορία της αντισύλληψης ξεκινά από την αρχαιότητα και εξελίσσεται συνεχώς μέχρι τις μέρες μας.
Η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και η εγκυμοσύνη στην εφηβεία αποτελούν δύο σοβαρά κοινωνικά προβλήματα, τα οποία επιβαρύνουν όχι μόνο το ίδιο το άτομο αλλά και την οικογένεια και την κοινωνία ευρύτερα. Σήμερα, είναι διαθέσιμη πληθώρα αντισυλληπτικών μεθόδων και μέσων, τα οποία μπορούν να επιλεγούν με τη συμβουλή γυναικολόγου.
Οι μέθοδοι αντισύλληψης διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες:
-
Φυσική Αντισύλληψη (βασίζεται στη φυσιολογία της γυναίκας)
-
Μηχανική Αντισύλληψη (χρήση μηχανικών μέσων)
-
Φαρμακευτική Αντισύλληψη (χρήση φαρμακευτικών ή ορμονικών σκευασμάτων)
Η αποτελεσματικότητα κάθε μεθόδου εξαρτάται άμεσα από το πόσο σωστά και συστηματικά εφαρμόζεται από το ζευγάρι.
Οι Καλύτεροι Γυναικολόγοι στην Ελλάδα το 2025 σύμφωνα με τη συντακτική ομάδα του Iatromedia.gr
1) Φυσική Αντισύλληψη
Η φυσική αντισύλληψη βασίζεται στη γνώση του εμμηνορροϊκού κύκλου και στον εντοπισμό των γόνιμων ημερών. Το γόνιμο «παράθυρο» διαρκεί περίπου από 5 έως 7 ημέρες πριν την ωορρηξία και μέχρι 2 ημέρες μετά – αλλά η ακριβής διάρκειά του μπορεί να διαφέρει από κύκλο σε κύκλο.
Μέθοδοι φυσικής αντισύλληψης:
-
Αποχή κατά τις γόνιμες ημέρες
-
Ημερολογιακή μέθοδος
-
Μέτρηση βασικής θερμοκρασίας σώματος
-
Ανίχνευση LH στα ούρα
-
Αυτοπαρατήρηση τραχηλικής βλέννας
-
Παρατεταμένος θηλασμός (σπάνια χρησιμοποιείται σήμερα)
Πλεονεκτήματα:
-
Δεν περιλαμβάνει χημικές ουσίες ή μηχανικά μέσα
-
Δεν έχει παρενέργειες
-
Είναι χαμηλού ή μηδενικού κόστους
-
Δεν απαιτεί συνεχή επαφή με επαγγελματίες υγείας
-
Προάγει τη συνεργασία μεταξύ των δύο συντρόφων
Μειονεκτήματα:
-
Δεν προστατεύει από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ)
-
Απαιτεί μεγάλη πειθαρχία και γνώση του κύκλου
-
Υπάρχει υψηλός κίνδυνος σφάλματος, ειδικά στην αρχή
-
Πολλά ζευγάρια δυσκολεύονται να τηρήσουν τις απαραίτητες αποχές
2) Μηχανική Αντισύλληψη
Η μηχανική αντισύλληψη περιλαμβάνει μεθόδους που εμποδίζουν τη φυσική επαφή μεταξύ σπέρματος και ωαρίου.
Κύριες μέθοδοι:
-
Προφυλακτικό (ανδρικό και γυναικείο)
-
Κολπικό διάφραγμα
-
Ενδομήτρια σπειράματα (IUD)
-
Στειροποίηση (ανδρική ή γυναικεία)
Το ανδρικό προφυλακτικό είναι η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος, με ποσοστά επιτυχίας 95–97%. Προστατεύει επίσης από τα ΣΜΝ, είναι οικονομικό και διατίθεται παντού. Αντίθετα, το γυναικείο προφυλακτικό δεν είναι τόσο διαδεδομένο λόγω χαμηλής αποδοχής.
Η στειροποίηση αφορά χειρουργική απολίνωση των σαλπίγγων ή των σπερματικών πόρων. Είναι μόνιμη μέθοδος, ιδανική για ζευγάρια που έχουν ολοκληρώσει την οικογενειακή τους σχεδίαση. Η διαδικασία είναι απλή και ασφαλής.
3) Φαρμακευτική Αντισύλληψη
Πρόκειται για μέθοδους που βασίζονται στη χρήση φαρμάκων ή ορμονών για την αναστολή της ωορρηξίας ή την παρεμπόδιση της γονιμοποίησης.
Μέθοδοι:
-
Αντισυλληπτικά χάπια
-
Ορμονική αντισύλληψη μακράς διάρκειας (ενέσεις, εμφυτεύματα)
-
Επείγουσα αντισύλληψη (χάπι της επόμενης ημέρας)
Η σωστή χρήση αυτών των μεθόδων προσφέρει υψηλά ποσοστά προστασίας, αλλά απαιτεί συνέπεια και συνεννόηση με ιατρό για την επιλογή της κατάλληλης μορφής.