3 σημάδια ότι ίσως δεν έχεις burnout αλλά ενδομητρίωση

Η ένταση της καθημερινότητας μάς οδηγεί συχνά στην εύκολη διάγνωση ότι πάσχουμε από burnout. Όταν είμαστε κουρασμένες, χωρίς ενέργεια και με μειωμένη συγκέντρωση, σκεφτόμαστε ότι απλώς πιεζόμαστε πολύ. Σε έναν κόσμο όπου η κούραση θεωρείται σχεδόν «φυσιολογική» και η αντοχή εξιδανικεύεται, πολλά συμπτώματα γίνονται αποδεκτά ως μέρος της καθημερινής ρουτίνας.

Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις η εξάντληση που νιώθουμε μπορεί να μην είναι μόνο αποτέλεσμα άγχους ή υπερκόπωσης. Ορισμένα συμπτώματα, όπως ο έντονος πόνος, η χρόνια κόπωση και οι επαναλαμβανόμενες δυσλειτουργίες στο σώμα, ίσως κρύβουν κάτι πιο σύνθετο: την ενδομητρίωση. Πρόκειται για μια χρόνια γυναικολογική πάθηση, που επηρεάζει περίπου το 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, αλλά παραμένει συχνά αδιάγνωστη για πολλά χρόνια, καθώς τα συμπτώματά της συγχέονται με κοινές ενοχλήσεις ή αποδίδονται στο στρες.

Πολλές γυναίκες συνηθίζουν να ζουν με πόνο ή δυσφορία, θεωρώντας τα «μέρος του κύκλου τους» ή αποτέλεσμα των έντονων ρυθμών της καθημερινότητάς τους. Όμως όταν η κούραση δεν υποχωρεί με την ξεκούραση, όταν ο πόνος περιορίζει τη λειτουργικότητα και όταν το σώμα συνεχίζει να στέλνει σημάδια, τότε ίσως δεν μιλάμε για burnout, αλλά για μια πάθηση που αξίζει προσοχής, διερεύνησης και σωστής διαχείρισης.

1. Πέρα από κούραση αισθάνεσαι έντονο, χρόνιο πόνο

Στο burnout, η κούραση είναι κυρίως ψυχοσωματική. Μπορεί να συνοδεύεται από μυϊκή ένταση ή πονοκεφάλους, αλλά σπάνια εκδηλώνεται με έντονο πυελικό πόνο. Αν όμως βιώνεις πόνο χαμηλά στην κοιλιά ή στη λεκάνη, πόνο στη μέση που συχνά αντανακλά στα πόδια, πόνο που ξεκινά πριν την περίοδο και συνεχίζεται και μετά, κρίσεις πόνου που σε καθηλώνουν ή σε εμποδίζουν να λειτουργήσεις, τότε αυτό δεν είναι συνηθισμένη κούραση. Ο χρόνιος πόνος είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά της ενδομητρίωσης και μπορεί να γίνει εξουθενωτικός. Πολλές γυναίκες τον συνηθίζουν, πιστεύοντας ότι πρόκειται απλά για ένα χαρακτηριστικό του κύκλου τους. Όμως ο πόνος που απαιτεί αναλγητικά σε καθημερινή βάση ή σε αναγκάζει να ακυρώνεις δραστηριότητες δεν πρέπει ποτέ να θεωρείται φυσιολογικός.

Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι η ένταση του πόνου δεν σχετίζεται πάντα με την έκταση της ενδομητρίωσης. Μερικές γυναίκες έχουν μικρές εστίες και έντονα συμπτώματα, ενώ άλλες σοβαρή ενδομητρίωση με ελάχιστο πόνο. Αυτό κάνει ακόμη πιο δύσκολη τη διάγνωση χωρίς ιατρική εξέταση.

Δείτε εδώ: Τι είναι η ενδομητρίωση;

2. Η κόπωση επιμένει ακόμα και μετά την ξεκούραση, άρα ίσως δεν παραπέμπει σε burnout

Το burnout χαρακτηρίζεται από συναισθηματική εξάντληση, απώλεια κινήτρου και πνευματική κόπωση. Αν κάνεις ένα διάλειμμα, κοιμηθείς καλά, χαλαρώσεις για λίγες ημέρες, συνήθως έστω προσωρινά νιώθεις καλύτερα.

Στην ενδομητρίωση, όμως, η κόπωση οφείλεται στη χρόνια φλεγμονή και στη διαρκή ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν κοιμάσαι αρκετά, τρέφεσαι σωστά ή παίρνεις άδεια από τη δουλειά, μπορεί να εξακολουθείς να νιώθεις εξαντλημένη.

Άλλα συχνά συμπτώματα που σχετίζονται με την ενδομητρίωση και δεν εμφανίζονται τυπικά στο burnout είναι:

• δυσκολία συγκέντρωσης που συνδέεται με τον πόνο,
• αίσθημα ότι το σώμα “αντιστέκεται” στις προσπάθειες ανάκτησης ενέργειας,
• συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους λόγω του χρόνιου πόνου και όχι αποκλειστικά λόγω επαγγελματικής πίεσης.

Η συνεχής αίσθηση ότι “όσο κι αν ξεκουράζομαι, δεν αναρρώνω” συχνά αποτελεί ένδειξη ότι η εξάντληση έχει σωματική και όχι μόνο ψυχολογική αιτία.

3. Σωματικά συμπτώματα που δεν εξηγούνται από το στρες

Η εξουθένωση μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές ενοχλήσεις ή μυϊκούς πόνους λόγω άγχους. Ωστόσο, όταν συνδυάζονται συγκεκριμένα συμπτώματα, είναι σημαντικό να διερευνηθεί η πιθανότητα ενδομητρίωσης. Παραδείγματα:

• Πόνος ή δυσφορία κατά τη σεξουαλική επαφή (δυσπαρευνία).
• Φούσκωμα, κράμπες ή εναλλαγές στη λειτουργία του εντέρου, ιδιαίτερα γύρω από την περίοδο.
• Έντονη ή παρατεταμένη αιμορραγία κατά την έμμηνο ρύση.
• Πόνος κατά την ούρηση ή την αφόδευση, κυρίως όταν συμπίπτει με την περίοδο.
• Δυσκολία σύλληψης ή προβλήματα γονιμότητας.

Αν αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται συνδυαστικά με κόπωση, τότε η εξήγηση «είμαι απλά αγχωμένη και κουρασμένη» δεν αρκεί. Το άγχος μπορεί να εντείνει τον πόνο, αλλά δεν τον δημιουργεί από μόνο του σε τέτοιο βαθμό.

Πότε να απευθυνθείς σε γιατρό

Η ενδομητρίωση συχνά διαγιγνώσκεται μετά από χρόνια ταλαιπωρίας. Αν αναγνωρίζεις αρκετά από τα παραπάνω σημάδια:

• Καταγράφεις τα συμπτώματα και την έντασή τους.
• Παρακολουθείς τη συχνότητά τους και τη σχέση τους με τον κύκλο σου.
• Κλείνεις ραντεβού με γυναικολόγο που έχει εμπειρία στη διαχείριση ενδομητρίωσης.

Burnout ή ενδομητρίωση; Μπορεί να είναι και τα δύο

Κάτι που συχνά παραβλέπεται είναι ότι το burnout και η ενδομητρίωση μπορούν να συνυπάρχουν. Μια γυναίκα που ζει με χρόνιο πόνο, αβεβαιότητα και σωματική εξάντληση λόγω ενδομητρίωσης, ίσως να αναπτύξει και burnout από την προσπάθεια να ανταποκριθεί σε μια απαιτητική καθημερινότητα. Η αποτυχία διάγνωσης της πάθησης μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογική επιβάρυνση. Αντιστρόφως, το burnout μπορεί να εντείνει τον πόνο και να επιδεινώσει τα συμπτώματα.

Γι’ αυτό είναι σημαντικό να μην ταυτίζουμε την κόπωση αποκλειστικά με το άγχος. Επίσης, είναι σημαντικό να κρίνει περί τίνος πρόκειται και ένας ειδικός. Άρα, είναι σημαντικό να απευθυνθούμε σε αυτό τον ειδικό που θεωρείται ο καλύτερος γιατρός για ενδομητρίωση προτού βγάλουμε συμπεράσματα.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Ο Καλύτερος Γιατρός για Ενδομητρίωση – Top 5

Συχνές ερωτήσεις για την ενδομητρίωση και το burnout

1. Μπορεί η ενδομητρίωση να μοιάζει με burnout;

Ναι. Η χρόνια κόπωση, η μειωμένη συγκέντρωση και η συναισθηματική επιβάρυνση μπορεί να παραπέμπουν σε επαγγελματική εξουθένωση. Ωστόσο, όταν συνοδεύονται από έντονο πόνο ή σωματικές δυσλειτουργίες, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση.

2. Πόσο συχνή είναι η ενδομητρίωση;

Επηρεάζει περίπου το 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Πολλές δεν λαμβάνουν άμεσα διάγνωση, καθώς τα συμπτώματα αποδίδονται λανθασμένα στο στρες ή τον κύκλο.

3. Ποιο είναι το βασικό “σημάδι” ότι ίσως δεν πρόκειται για burnout;

Η κόπωση που επιμένει παρά την ξεκούραση και ο πόνος που περιορίζει την καθημερινότητα. Το burnout βελτιώνεται προσωρινά με διάλειμμα — η ενδομητρίωση όχι.

4. Μπορούν να συνυπάρχουν burnout και ενδομητρίωση;

Απολύτως. Το άγχος και οι απαιτητικοί ρυθμοί μπορούν να επιδεινώσουν συμπτώματα ενδομητρίωσης. Παράλληλα, ο χρόνιος πόνος μπορεί να οδηγήσει σε ψυχική εξάντληση.

5. Χρειάζεται να κάνω εξετάσεις;

Ναι, ειδικά αν ο πόνος ή η κόπωση είναι επαναλαμβανόμενα και δεν ανταποκρίνονται στην ξεκούραση. Η διάγνωση συνήθως γίνεται από γυναικολόγο με εμπειρία στην ενδομητρίωση, με απεικονιστικές εξετάσεις ή λαπαροσκόπηση.

6. Είναι φυσιολογικό να πονάω στην περίοδο;

Ήπια δυσφορία είναι συνήθης. Ο πόνος όμως που σε ακινητοποιεί ή απαιτεί καθημερινή λήψη αναλγητικών δεν είναι φυσιολογικός και πρέπει να αξιολογηθεί.

7. Ποιος είναι ο καλύτερος γιατρός για ενδομητρίωση;

Ο καλύτερος γιατρός για ενδομητρίωση σύμφωνα με αρκετούς ειδικούς είναι ο Δρ. Κωνσταντίνος Κυριακόπουλος. Ο Δρ. Κωνσταντίνος Κυριακόπουλος είναι γυναικολόγος ειδικός στην ενδομητρίωση, Αναπληρωτής Διευθυντής της Γυναικολογικής Κλινικής του 401 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου Αθηνών και Διευθυντής του Athens Centre for Endometriosis (ACE). Το Athens Centre for Endometriosis είναι το μοναδικό κέντρο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη που εφαρμόζει την τεχνική “excision surgery” με τα υψηλότερα ποσοστά πλήρους ίασης στην ενδομητρίωση.

Τελικά, το σώμα μας έχει τρόπους να μας ειδοποιεί ότι κάτι δεν πάει καλά, ακόμη κι αν η λογική μας το αποδίδει στην πίεση της καθημερινότητας. Αν νιώθεις ότι η εξάντληση συνοδεύεται από πόνο, σωματικά συμπτώματα και έλλειψη ανταπόκρισης στην ξεκούραση, ίσως είναι ώρα να κοιτάξεις πιο πέρα από το burnout.