Κατάθλιψη ή Απλή Θλίψη; Μάθε να Ξεχωρίζεις τη Διαφορά

Στη σύγχρονη κοινωνία, οι όροι «θλίψη» και «κατάθλιψη» χρησιμοποιούνται πολλές φορές λανθασμένα ως συνώνυμα, δημιουργώντας σύγχυση όχι μόνο στο ευρύ κοινό αλλά πολλές φορές και σε ανθρώπους που βιώνουν προσωπικά συναισθηματικές δυσκολίες. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως η θλίψη και η κατάθλιψη διαφέρουν ουσιαστικά μεταξύ τους τόσο στη διάρκεια όσο και στην ένταση, στη φύση και στις συνέπειές τους. Αν και η θλίψη είναι ένα φυσιολογικό και απαραίτητο ανθρώπινο συναίσθημα, η κατάθλιψη αποτελεί ψυχική νόσο που απαιτεί εξειδικευμένη διάγνωση και θεραπεία. Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε με απλά λόγια τις βασικές διαφορές μεταξύ των δύο και πότε χρειάζεται να αναζητήσουμε τη βοήθεια ειδικού.

Τι είναι η θλίψη;

Η θλίψη είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που όλοι οι άνθρωποι βιώνουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Μπορεί να προκύψει από μια απώλεια, μια απογοήτευση, μια δύσκολη περίοδο ή ακόμα και από μικρές καθημερινές δυσκολίες. Η θλίψη συνήθως έχει αιτία, είναι περιστασιακή και σταδιακά υποχωρεί. Πρόκειται για ένα αναμενόμενο στάδιο της ψυχοσυναισθηματικής μας ζωής, το οποίο μας βοηθά να διαχειριστούμε τα αρνητικά γεγονότα και να προσαρμοστούμε σε νέες συνθήκες.

Όταν βιώνουμε θλίψη:

• Γνωρίζουμε το «γιατί» νιώθουμε έτσι.
• Τα συναισθήματα είναι διαχειρίσιμα και δεν επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητά μας.
• Υπάρχουν στιγμές μέσα στη μέρα που μπορούμε να νιώσουμε χαρά ή ανακούφιση.
• Η θλίψη με τον χρόνο φεύγει, ακόμα και χωρίς θεραπεία.

Η θλίψη δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Είναι ένα φυσικό, υγιές και απαραίτητο συναίσθημα για να επουλώσουμε πληγές και να επανέλθουμε σε ισορροπία.

Τι είναι η κατάθλιψη;

Η κατάθλιψη, αντίθετα, είναι μια κλινική κατάσταση, μια διαταραχή της ψυχικής υγείας που επηρεάζει σημαντικά τη σκέψη, τη διάθεση, τα συναισθήματα, τον ύπνο, τη διατροφή, την κοινωνικότητα και συνολικά τη λειτουργικότητα του ατόμου. Δεν έχει πάντα εμφανή αιτία και πολλές φορές εμφανίζεται ακόμα και όταν όλα στη ζωή του ατόμου φαίνονται «καλά» στα μάτια των άλλων.

Η κατάθλιψη δεν είναι κάτι που περνά από μόνο του ή κάτι που κάποιος μπορεί να «ξεπεράσει» απλά με τη θέλησή του. Πρόκειται για μια πολυπαραγοντική πάθηση που σχετίζεται με τη χημεία του εγκεφάλου, την κληρονομικότητα, το περιβάλλον και προσωπικούς παράγοντες.

Τα βασικά συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν:

• Επίμονη και χωρίς εμφανή λόγο θλίψη ή κενού.
• Έλλειψη ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης σε δραστηριότητες που παλιά προσέφεραν χαρά.
• Διαταραχές ύπνου (αϋπνία ή υπερυπνία).
• Αλλαγές στην όρεξη ή στο βάρος.
• Αίσθημα κόπωσης, εξάντλησης χωρίς λόγο.
• Αίσθημα αναξιότητας ή υπερβολικών ενοχών.
• Δυσκολία στη συγκέντρωση, σκέψη ή λήψη αποφάσεων.
• Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας.

Η κατάθλιψη διαρκεί περισσότερο από τη θλίψη, συχνά εβδομάδες ή μήνες, και δεν υποχωρεί χωρίς την παρέμβαση ειδικού.

Οι βασικές διαφορές σε μια ματιά

Θλίψη	Κατάθλιψη
●      Έχει συγκεκριμένη αιτία	●      Μπορεί να μην έχει εμφανή αιτία
●      Είναι προσωρινή	●      Μπορεί να διαρκέσει μήνες ή χρόνια
●      Δεν επηρεάζει σημαντικά τη λειτουργικότητα	●      Επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής
●      Υπάρχουν στιγμές χαράς	●      Σταθερή απουσία χαράς
●      Υποχωρεί χωρίς θεραπεία	●      Χρειάζεται επαγγελματική βοήθεια

Γιατί είναι σημαντικό να ξεχωρίζουμε τη θλίψη από την κατάθλιψη;

Το να αναγνωρίσουμε πότε κάτι είναι απλή θλίψη και πότε πρόκειται για κατάθλιψη είναι καθοριστικό για την πορεία της ψυχικής υγείας. Πολλοί άνθρωποι υποτιμούν τα συμπτώματά τους, θεωρώντας ότι απλά περνούν μια «κακή φάση», ενώ στην πραγματικότητα χρειάζονται βοήθεια. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της κατάθλιψης σώζει ζωές, μειώνει τον κίνδυνο χρόνιας επιδείνωσης και προσφέρει την ευκαιρία στον άνθρωπο να ανακτήσει την ποιότητα ζωής του.

Αντίθετα, το να αποδώσουμε μια φυσιολογική φάση θλίψης σε κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε άσκοπη φαρμακευτική αγωγή ή υπερδιάγνωση. Για αυτό η συμβουλή ενός ειδικού ψυχικής υγείας είναι απαραίτητη όταν τα συμπτώματα επιμένουν ή επηρεάζουν την καθημερινότητα.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Οι καλύτεροι ψυχίατροι για κατάθλιψη – Top 5

Πότε να αναζητήσεις βοήθεια;

Αν νιώθεις ότι:

• Δεν μπορείς να χαρείς τίποτα, ακόμα και σε ευχάριστες στιγμές.
• Η διάθεσή σου είναι πεσμένη συνεχώς για πάνω από δύο εβδομάδες.
• Δεν βρίσκεις κανένα ενδιαφέρον σε πράγματα που αγαπούσες.
• Η καθημερινότητα σου φαίνεται αβάσταχτη.
• Έχεις σκέψεις ότι η ζωή δεν αξίζει.

Τότε είναι η στιγμή να απευθυνθείς σε έναν ψυχίατρο ή ψυχολόγο. Δεν είναι αδυναμία. Είναι αυτοφροντίδα.

Η κατάθλιψη θεραπεύεται

Με τη βοήθεια των ειδικών, η κατάθλιψη είναι μια απολύτως αντιμετωπίσιμη πάθηση. Οι σύγχρονες μέθοδοι θεραπείας περιλαμβάνουν:

• Φαρμακευτική αγωγή (αντικαταθλιπτικά) όπου κρίνεται απαραίτητο.
• Ψυχοθεραπεία, με τη γνωσιακή-συμπεριφορική να θεωρείται από τις πιο αποτελεσματικές.
• Συνδυασμός θεραπευτικών προσεγγίσεων που συχνά προσφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα.

Με τη σωστή στήριξη, οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη μπορούν να επανέλθουν σε μια ζωή με ποιότητα, χαρά και ψυχική ανθεκτικότητα.

Η θλίψη είναι φυσιολογική και απαραίτητη. Η κατάθλιψη είναι ασθένεια που χρειάζεται διάγνωση και θεραπεία. Αν δεν ξέρεις τι ακριβώς βιώνεις, μην το περάσεις μόνος σου. Μίλησε σε έναν ειδικό. Η διάκριση μεταξύ θλίψης και κατάθλιψης μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή.