Η λέξη μαστεκτομή συνδέεται συχνότερα με τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες γυναίκες επιλέγουν να υποβληθούν σε προληπτική μαστεκτομή, ακόμα και χωρίς να έχουν διαγνωστεί με καρκίνο. Η απόφαση αυτή μπορεί να φαίνεται ακραία για κάποιον που δεν γνωρίζει το σκεπτικό πίσω από αυτή την πράξη, όμως για πολλές γυναίκες είναι ένας τρόπος να πάρουν στα χέρια τους τον έλεγχο της υγείας και της ζωής τους.
Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά γιατί κάποιες γυναίκες επιλέγουν την προληπτική μαστεκτομή και τι πρέπει να γνωρίζουμε για αυτή τη σημαντική απόφαση.
Σχετικό άρθρο: Τι είναι η μαστεκτομή;
Τι είναι η Προληπτική Μαστεκτομή;
Η προληπτική μαστεκτομή (ή προφυλακτική μαστεκτομή) είναι η χειρουργική αφαίρεση του ενός ή και των δύο μαστών, χωρίς να έχει προηγηθεί διάγνωση καρκίνου, με σκοπό τη μείωση του κινδύνου εμφάνισής του στο μέλλον. Συνήθως αφορά γυναίκες με πολύ αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μαστού, λόγω γενετικών μεταλλάξεων ή οικογενειακού ιστορικού.
Ποιοι Είναι οι Λόγοι που Οδηγούν σε Προληπτική Μαστεκτομή;
1. Γενετικές Μεταλλάξεις (BRCA1 & BRCA2)
Ο πιο συχνός λόγος που οδηγεί μια γυναίκα στην προληπτική μαστεκτομή είναι η διάγνωση με γονιδιακές μεταλλάξεις BRCA1 ή BRCA2. Αυτές οι μεταλλάξεις αυξάνουν δραματικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού αλλά και των ωοθηκών. Στατιστικά, οι γυναίκες με θετικό BRCA έχουν έως και 70-80% πιθανότητα να εμφανίσουν καρκίνο μαστού κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Για πολλές γυναίκες, η προληπτική μαστεκτομή είναι μια επιλογή που μειώνει τον κίνδυνο κατά 90-95%, προσφέροντας αίσθημα ασφάλειας.
2. Ισχυρό Οικογενειακό Ιστορικό
Ακόμα και χωρίς επιβεβαιωμένες γονιδιακές μεταλλάξεις, ένα ιστορικό πολλών περιπτώσεων καρκίνου μαστού σε στενούς συγγενείς (μητέρα, αδελφή, γιαγιά) αυξάνει τον κίνδυνο. Κάποιες γυναίκες, ζώντας με αυτό το διαρκές άγχος, επιλέγουν την προληπτική μαστεκτομή για να προστατεύσουν τον εαυτό τους.
3. Ιστορικό Ασθενειών ή Παθήσεων του Μαστού
Ορισμένες γυναίκες έχουν ιστορικό καλοηθών αλλά επικίνδυνων αλλοιώσεων, όπως η άτυπη υπερπλασία ή το λοβιακό καρκίνωμα in situ, που αυξάνουν τον μελλοντικό κίνδυνο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι γιατροί μπορεί να συστήσουν την προληπτική μαστεκτομή ως μέρος ενός συνολικού σχεδίου πρόληψης.
4. Ψυχολογική Ανακούφιση
Για πολλές γυναίκες, το άγχος που προκαλεί η αναμονή εξετάσεων και η πιθανότητα μιας μελλοντικής διάγνωσης είναι βαρύτερο από την ίδια τη χειρουργική επέμβαση. Η προληπτική μαστεκτομή προσφέρει ένα αίσθημα ελέγχου και ελευθερίας από τον φόβο του καρκίνου.
Τα Οφέλη της Προληπτικής Μαστεκτομής
- Σημαντική Μείωση Κινδύνου: Οι στατιστικές δείχνουν ότι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου έως και 95%.
- Ελευθερία από το Άγχος: Οι γυναίκες που προχωρούν στην επέμβαση αναφέρουν σημαντική μείωση του στρες που σχετίζεται με την υγεία τους.
- Ενδυνάμωση: Η απόφαση της προληπτικής μαστεκτομής συχνά συνοδεύεται από την αίσθηση ότι η γυναίκα παίρνει την υγεία της στα χέρια της και δεν περιμένει παθητικά τις εξελίξεις.
Ανακαλύψτε περισσότερα: Οι Καλύτεροι Χειρουργοί Μαστού – Μαστολόγοι στην Ελλάδα το 2025
Τι Πρέπει να Σκεφτεί Μία Γυναίκα Πριν την Απόφαση
Η προληπτική μαστεκτομή είναι μια απόφαση βαθιά προσωπική, που απαιτεί ενδελεχή συζήτηση με γιατρούς, γενετιστές, ψυχολόγους και ειδικούς στην αποκατάσταση του μαστού. Δεν είναι μια απόφαση που λαμβάνεται επιπόλαια.
Ακολουθούν μερικά βασικά σημεία που εξετάζονται:
- Το γενετικό προφίλ (BRCA, PALB2, κ.ά.).
- Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου.
- Η συνολική υγεία και οι άλλοι παράγοντες κινδύνου.
- Η ψυχολογική αντοχή και η προσαρμοστικότητα στην ιδέα της αλλαγής του σώματος.
- Οι διαθέσιμες μέθοδοι αποκατάστασης (ενθέματα, αυτόλογος ιστός).
Αποκατάσταση Μαστού Μετά από Προληπτική Μαστεκτομή
Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γυναίκες που προχωρούν σε προληπτική μαστεκτομή επιλέγουν άμεση αποκατάσταση μαστού, είτε με ενθέματα σιλικόνης είτε με ιστό από άλλες περιοχές του σώματος (π.χ. κοιλιά ή πλάτη).
Η σύγχρονη πλαστική χειρουργική προσφέρει εντυπωσιακά αισθητικά αποτελέσματα, συμβάλλοντας ώστε η εμπειρία να μη συνδέεται με απώλεια αλλά με επανεκκίνηση.
Υπάρχουν Εναλλακτικές στη Μαστεκτομή;
Η προληπτική μαστεκτομή δεν είναι η μοναδική λύση για γυναίκες με υψηλό κίνδυνο. Άλλες επιλογές περιλαμβάνουν:
- Συχνό και εντατικό screening: μαγνητικές τομογραφίες, υπερήχους και μαστογραφίες.
- Προληπτική ορμονική θεραπεία (χημειοπροφύλαξη).
- Υγιεινή ζωή και έλεγχος άλλων παραγόντων κινδύνου.
Ωστόσο, καμία από αυτές τις λύσεις δεν προσφέρει το επίπεδο μείωσης του κινδύνου που παρέχει η προληπτική μαστεκτομή.
Η προληπτική μαστεκτομή είναι μια γενναία και δύσκολη απόφαση που λαμβάνεται από γυναίκες που επιθυμούν να μειώσουν δραστικά τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Δεν είναι λύση για όλες, αλλά για όσες έχουν αυξημένο γενετικό ή οικογενειακό κίνδυνο, μπορεί να προσφέρει ανακούφιση, έλεγχο και ηρεμία.
Πίσω από κάθε γυναίκα που επιλέγει αυτό το μονοπάτι, υπάρχει μια προσωπική ιστορία, μια ισχυρή θέληση και μια βαθιά ανάγκη για ασφάλεια. Η πρόληψη δεν είναι φόβος. Είναι γνώση, ενημέρωση και συνειδητή επιλογή.

Ελένη Μαρκοπούλου Συντάκτρια Ιατρικού Περιεχομένου | MSc Δημόσια Υγεία
Η Ελένη Μαρκοπούλου είναι επιστημονική συντάκτρια με ακαδημαϊκό υπόβαθρο στην Ιατρική και μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημόσια Υγεία. Εξειδικεύεται στη συγγραφή ιατρικών άρθρων που συνδυάζουν επιστημονική ακρίβεια με απλή και κατανοητή γλώσσα. Στο Iatromedia.gr καλύπτει θέματα πρόληψης, θεραπείας και σύγχρονων ιατρικών εξελίξεων.