Τι είναι ο καρκίνος νεφρού;

Ο καρκίνος νεφρού είναι μία από τις συχνότερες μορφές ουρολογικού καρκίνου και επηρεάζει κυρίως άτομα άνω των 50 ετών. Στο ερώτημα “τι είναι ο καρκίνος νεφρού”, η απάντηση αφορά μια κακοήθη νεοπλασία που αναπτύσσεται στον ιστό του νεφρού και έχει την ικανότητα να διηθήσει κοντινά όργανα ή να προκαλέσει απομακρυσμένες μεταστάσεις. Αν και συχνά εντοπίζεται τυχαία σε απεικονιστικούς ελέγχους, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πρόγνωση του ασθενούς.

Τι είναι ο καρκίνος νεφρού;

Ο καρκίνος νεφρού είναι η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη κακοήθων κυττάρων στους νεφρούς, τα οποία μπορεί να σχηματίσουν όγκους. Η πιο κοινή μορφή είναι το νεφροκυτταρικό καρκίνωμα, που αντιστοιχεί στο 90% των περιπτώσεων. Άλλες λιγότερο συχνές μορφές περιλαμβάνουν το μεταβατικό καρκίνωμα του πυελικού συστήματος και το σπάνιο όγκο Wilms, που εμφανίζεται κυρίως στα παιδιά.

Ο καρκίνος μπορεί να ξεκινήσει από ένα μόνο σημείο του νεφρού και, εάν δεν εντοπιστεί εγκαίρως, να επεκταθεί στους λεμφαδένες, τα πνευμόνια, τα οστά ή τον εγκέφαλο.

Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα;

Σε πρώιμο στάδιο, ο καρκίνος νεφρού συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα, κάτι που καθιστά τη νόσο ύπουλη. Ωστόσο, όσο εξελίσσεται, μπορεί να εμφανιστούν:

• Αίμα στα ούρα (αιματουρία)

• Επίμονη πόνος στο πλάι ή στη μέση

• Ψηλαφητή μάζα στην κοιλιά ή την πλευρά

• Ανεξήγητη απώλεια βάρους

• Πυρετός που δεν σχετίζεται με λοίμωξη

• Κόπωση και αίσθημα αδυναμίας

• Υπέρταση ή διαταραχές στα επίπεδα ασβεστίου

Εάν παρατηρήσετε επίμονα κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε ουρολόγο ή γενικό χειρουργό για περαιτέρω διερεύνηση.

Σχετικό άρθρο: Τι είναι ο καρκίνος προστάτη;

Ποιες είναι οι αιτίες και οι παράγοντες κινδύνου;

Η ακριβής αιτία εμφάνισης του καρκίνου νεφρού παραμένει άγνωστη, αλλά υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο:

• Κάπνισμα: Ένας από τους πιο σημαντικούς προδιαθεσικούς παράγοντες

• Παχυσαρκία: Συσχετίζεται με ορμονικές αλλαγές που επηρεάζουν τα νεφρά

• Υπέρταση: Αυξάνει τον κίνδυνο μέσω μηχανισμών που δεν είναι πλήρως κατανοητοί

• Κληρονομικότητα: Οικογενειακό ιστορικό ή γενετικά σύνδρομα όπως το Von Hippel-Lindau

• Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια: Ιδίως σε άτομα που βρίσκονται σε αιμοκάθαρση

• Έκθεση σε χημικές ουσίες: Όπως το κάδμιο ή διαλυτικά βιομηχανικά προϊόντα

Τι είναι ο καρκίνος νεφρού: Διάγνωση

Ο καρκίνος νεφρού συχνά ανιχνεύεται τυχαία κατά τη διάρκεια απεικονιστικών εξετάσεων για άλλους λόγους. Οι κύριες εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση περιλαμβάνουν:

• Υπερηχογράφημα κοιλίας: Συνήθως η πρώτη εξέταση

• Αξονική τομογραφία (CT): Παρέχει λεπτομερή εικόνα της ανατομίας του όγκου

• Μαγνητική τομογραφία (MRI): Χρησιμοποιείται σε επιλεγμένες περιπτώσεις

• Βιοψία: Σπανίως γίνεται, κυρίως όταν η διάγνωση είναι ασαφής

Επιπλέον, πραγματοποιούνται εξετάσεις αίματος και ούρων για την αξιολόγηση της γενικής υγείας και της νεφρικής λειτουργίας.

Ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες;

Η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται από το στάδιο της νόσου, το μέγεθος του όγκου και τη γενική κατάσταση του ασθενούς. Οι βασικές επιλογές περιλαμβάνουν:

Χειρουργική αφαίρεση

Η πιο συχνή και αποτελεσματική θεραπεία για πρώιμα στάδια είναι η νεφρεκτομή, που μπορεί να είναι:

• Μερική νεφρεκτομή: Αφαίρεση μόνο του όγκου, διατηρώντας το υπόλοιπο νεφρό

• Ολική νεφρεκτομή: Αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού

Η επέμβαση μπορεί να γίνει ανοιχτά, λαπαροσκοπικά ή με ρομποτική υποβοήθηση.

Στοχευμένες θεραπείες

Σε προχωρημένα στάδια, χρησιμοποιούνται φάρμακα που επιβραδύνουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, όπως οι αναστολείς της αγγειογένεσης.

Ανοσοθεραπεία

Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να καταπολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα. Αποτελεί πλέον βασικό άξονα αντιμετώπισης σε μεταστατικό καρκίνο νεφρού.

Ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία

Δεν αποτελούν πρώτη επιλογή. Η χημειοθεραπεία δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στον καρκίνο νεφρού, ενώ η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται κυρίως παρηγορητικά.

Ποια είναι η πρόγνωση;

Η πρόγνωση εξαρτάται κυρίως από το στάδιο κατά τη διάγνωση. Σε αρχικά στάδια όπου ο όγκος είναι εντοπισμένος, τα ποσοστά επιβίωσης είναι ιδιαίτερα υψηλά, φτάνοντας έως και το 90% σε πενταετή βάση. Σε μεταστατική νόσο, το προσδόκιμο επιβίωσης μειώνεται, αν και οι νέες θεραπείες έχουν βελτιώσει σημαντικά τις προοπτικές.

Πώς μπορεί να προληφθεί;

Αν και δεν υπάρχει απόλυτος τρόπος πρόληψης, ορισμένα μέτρα μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο:

• Διακοπή καπνίσματος

• Διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους

• Έλεγχος της αρτηριακής πίεσης

• Υιοθέτηση ισορροπημένης διατροφής

• Περιορισμός έκθεσης σε τοξικές ουσίες

Για άτομα με οικογενειακό ιστορικό, συνίσταται τακτικός έλεγχος.

Τι είναι ο καρκίνος νεφρού; Είναι μια σοβαρή αλλά αντιμετωπίσιμη νόσος, εφόσον διαγνωστεί έγκαιρα και αντιμετωπιστεί σωστά. Η πρόοδος της ιατρικής προσφέρει πλέον στοχευμένες θεραπείες και εξατομικευμένη φροντίδα, που αυξάνουν τις πιθανότητες επιβίωσης και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών.