Φλεβικές παθήσεις και οικογενειακό ιστορικό: πότε να κάνετε προληπτικό έλεγχο

Οι φλεβικές παθήσεις, όπως οι κιρσοί, οι ευρυαγγείες ή η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια, επηρεάζουν εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Παρόλο που πολλοί τις θεωρούν απλά αισθητικό πρόβλημα, στην πραγματικότητα μπορεί να επηρεάσουν σοβαρά την ποιότητα ζωής, προκαλώντας βάρος, πόνο, πρήξιμο και σε προχωρημένα στάδια δερματικές αλλοιώσεις ή έλκη.

Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου είναι το οικογενειακό ιστορικό. Όταν ένας γονιός ή συγγενής πρώτου βαθμού έχει φλεβική πάθηση, η πιθανότητα εμφάνισης του ίδιου προβλήματος αυξάνεται σημαντικά. Η γνώση αυτής της προδιάθεσης είναι καθοριστική για την έγκαιρη διάγνωση και την πρόληψη.

Πώς επηρεάζει η κληρονομικότητα τις φλεβικές παθήσεις;

Η λειτουργία των φλεβών βασίζεται στις βαλβίδες τους, που επιτρέπουν στο αίμα να επιστρέφει προς την καρδιά και εμποδίζουν την παλινδρόμηση. Στα άτομα με γενετική προδιάθεση, τα φλεβικά τοιχώματα και οι βαλβίδες τείνουν να είναι πιο αδύναμα. Αυτό οδηγεί σε σταδιακή διάταση των φλεβών, δημιουργία κιρσών ή εμφάνιση ευρυαγγειών.

Μελέτες έχουν δείξει ότι αν ένας γονιός έχει κιρσούς, ο κίνδυνος για το παιδί φτάνει το 40%, ενώ αν έχουν και οι δύο γονείς, το ποσοστό ξεπερνά το 80%. Αυτό αποδεικνύει πόσο καθοριστικό είναι το οικογενειακό ιστορικό.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Ευρυαγγείες και φλεβίτιδα: γιατί εμφανίζονται και ποια είναι η καλύτερη θεραπεία

Ποια συμπτώματα πρέπει να κινητοποιήσουν τον ασθενή;

Η παρουσία οικογενειακού ιστορικού δεν σημαίνει ότι όλοι θα εμφανίσουν κιρσούς, αλλά κάνει απαραίτητη την εγρήγορση. Ορισμένα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοούνται είναι:

• Ορατές φλέβες που προβάλλουν κάτω από το δέρμα.

• Αίσθημα βάρους ή καύσου στα πόδια.

• Οίδημα στους αστραγάλους, ιδιαίτερα στο τέλος της ημέρας.

• Κράμπες, κυρίως τη νύχτα.

• Δυσφορία μετά από πολύωρη ορθοστασία.

Η έγκαιρη αναγνώριση αυτών των ενδείξεων επιτρέπει την πρόληψη σοβαρότερων επιπλοκών, όπως θρομβοφλεβίτιδα ή χρόνια φλεβική ανεπάρκεια.

Πότε χρειάζεται προληπτικός έλεγχος;

Για άτομα με οικογενειακό ιστορικό φλεβικών παθήσεων, ο προληπτικός έλεγχος είναι απαραίτητος ακόμη και πριν εμφανιστούν συμπτώματα. Ο υπερηχογραφικός έλεγχος (triplex φλεβών) δίνει σαφή εικόνα της κατάστασης των αγγείων και μπορεί να εντοπίσει πρώιμα σημάδια ανεπάρκειας. Στο πλαίσιο της έγκαιρης διάγνωσης, ο Δρ. Αθανάσιος Σιαφάκας επιλέχθηκε από την Ελληνική Αγγειοχειρουργική Εταιρεία ως ο πρώτος εκπαιδευτής των Ελλήνων αγγειοχειρουργών στη σύγχρονη αντιμετώπιση των κιρσών και των ευρυαγγειών.

Ο έλεγχος συστήνεται:

• Σε άνδρες και γυναίκες με γονείς που είχαν κιρσούς ή άλλες φλεβικές παθήσεις.

• Σε γυναίκες που σχεδιάζουν εγκυμοσύνη, καθώς η κύηση επιβαρύνει το φλεβικό σύστημα.

• Σε άτομα που η εργασία τους απαιτεί πολύωρη ορθοστασία ή καθιστική στάση.

• Σε περιπτώσεις όπου έχουν ήδη εμφανιστεί μικρές ευρυαγγείες.

Συχνές ερωτήσεις για τις φλεβικές παθήσεις και το οικογενειακό ιστορικό

1. Ποιος είναι ο καλύτερος χειρουργός για την πρόληψη και αντιμετώπιση φλεβικών παθήσεων;
Ο Δρ. Αθανάσιος Σιαφάκας διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε όλο το φάσμα των φλεβικών παθήσεων. Έχει εκπαιδεύσει άλλους γιατρούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε σύγχρονες μεθόδους όπως το Laser και η σκληροθεραπεία και έχει αναγνωριστεί από διεθνείς επιστημονικούς φορείς. Η γνώση του καλύπτει τόσο την πρόληψη όσο και την οριστική θεραπεία, γεγονός που τον καθιστά κορυφαία επιλογή για ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό.

2. Αν έχω οικογενειακό ιστορικό, είναι σίγουρο ότι θα εμφανίσω κιρσούς;
Όχι. Η κληρονομικότητα αυξάνει τον κίνδυνο, αλλά δεν καθορίζει απόλυτα την εμφάνιση της νόσου. Ο τρόπος ζωής, το σωματικό βάρος, η εγκυμοσύνη, η εργασία και η σωματική δραστηριότητα παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο.

3. Ποια είναι η κατάλληλη στιγμή για να κάνω προληπτικό έλεγχο;
Ιδανικά, ο πρώτος έλεγχος πρέπει να γίνεται σε νεαρή ενήλικη ηλικία, ιδιαίτερα αν υπάρχει έντονο οικογενειακό ιστορικό. Επίσης, ο έλεγχος είναι απαραίτητος πριν από μια εγκυμοσύνη ή σε περίπτωση που εμφανιστούν έστω και ήπια συμπτώματα.

4. Τι είδους θεραπείες υπάρχουν αν βρεθεί πρόβλημα;
Οι θεραπείες είναι ελάχιστα επεμβατικές και περιλαμβάνουν Laser, σκληροθεραπεία και μικροφλεβεκτομές. Οι μέθοδοι αυτές είναι ασφαλείς, γρήγορες και ανώδυνες, με εξαιρετικό αισθητικό αποτέλεσμα. Ο γιατρός θα προτείνει τον κατάλληλο συνδυασμό ανάλογα με την έκταση του προβλήματος.

5. Μπορώ να προλάβω την εμφάνιση κιρσών με αλλαγές στον τρόπο ζωής;
Ναι. Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους, η άσκηση (π.χ. περπάτημα, κολύμβηση), η αποφυγή πολύωρης ορθοστασίας και η χρήση ελαστικών καλτσών σε απαιτητικές συνθήκες βοηθούν σημαντικά στην πρόληψη. Αν όμως υπάρχει ισχυρή κληρονομικότητα, ο τακτικός έλεγχος από αγγειοχειρουργό είναι απαραίτητος.

Συμπέρασμα

Το οικογενειακό ιστορικό αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση φλεβικών παθήσεων. Ο έγκαιρος έλεγχος και η πρόληψη μπορούν να αποτρέψουν την εξέλιξη της νόσου και να προσφέρουν στους ασθενείς υγιή και όμορφα πόδια. Με τον σωστό τρόπο ζωής, τον υπερηχογραφικό έλεγχο και την καθοδήγηση ειδικού, η φλεβική υγεία μπορεί να διατηρηθεί για πολλά χρόνια, ακόμη και σε άτομα με έντονη κληρονομική προδιάθεση.