Διορθώνεται η κύφωση;

Αν έχετε αναρωτηθεί αν διορθώνεται η κύφωση, δεν είστε μόνοι/ες. Η κύφωση είναι από εκείνες τις παθήσεις που δυστυχώς γίνονται εύκολα αντιληπτές και προκαλούν ανησυχία. Επηρεάζει τη στάση, την άνεση, την καθημερινότητα, και πολλές φορές το πώς νιώθουμε για το σώμα μας. Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν ξεκάθαρες στρατηγικές για να βελτιωθεί και σε αρκετές περιπτώσεις να διορθωθεί σημαντικά. Στις επόμενες ενότητες θα αναλύσουμε τι είναι η κύφωση, πότε μας ανησυχεί, πώς γίνεται η διάγνωση και ποιες είναι οι βέλτιστες επιλογές αντιμετώπισης για παιδιά, εφήβους και ενήλικες.

Τι είναι η κύφωση και πότε μας απασχολεί

Με τον όρο κύφωση περιγράφουμε την κύρτωση της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός, αυτό που κοινώς ονομάζουμε «καμπούρα». Μια ήπια θωρακική κύρτωση είναι φυσιολογική. Όταν όμως η γωνία ξεπερνά τα φυσιολογικά όρια και αρχίζει να αλλοιώνει τη στάση ή να δημιουργεί συμπτώματα, τότε μιλάμε για παθολογική κύφωση. Αν και εμφανίζεται κυρίως στη ράχη, δεν αποκλείεται να εκδηλωθεί και στον αυχένα ή τη μέση.

Για να κατανοήσετε καλύτερα τι συμβαίνει, σκεφτείτε ότι υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες κύφωσης:

• Η λειτουργική κύφωση, η οποία οφείλεται κυρίως στην κακή στάση και στη μυϊκή αδράνεια. Η μορφή αυτή κύφωσης βελτιώνεται με κατάλληλη καθοδήγηση.
• Η δομική κύφωση, με χαρακτηριστικότερη μορφή την εφηβική κύφωση (κύφωση Scheuermann), η οποία αφορά αναπτυξιακή δυσμορφία. Σε αυτή την περίπτωση το πρόσθιο τμήμα των σπονδύλων αναπτύσσεται λιγότερο από το οπίσθιο, με αποτέλεσμα τουλάχιστον τρεις συνεχόμενοι σπόνδυλοι να γίνονται σφηνοειδείς και να αυξάνει απότομα η συνολική κύρτωση. Επιπλέον, κύφωση μπορεί να προκληθεί από κατάγματα, λοιμώξεις, ανωμαλίες οστών ή συγκεκριμένα σύνδρομα.

Διαβάστε αναλυτικά: Τι είναι η κύφωση;

Διορθώνεται η κύφωση;

Η λέξη «διόρθωση» δεν σημαίνει πάντα πλήρη εξάλειψη της κύρτωσης. Σημαίνει όμως ότι μπορείτε να πετύχετε μείωση της γωνίας, βελτίωση της στάσης, ανακούφιση από τον πόνο και ουσιαστικά καλύτερη ποιότητα ζωής. Το πόσο διορθώνεται η κύφωση εξαρτάται από τον τύπο της (λειτουργική ή δομική), το μέγεθος της παραμόρφωσης, την ηλικία, την ευκαμψία της σπονδυλικής στήλης, τυχόν συνοσηρότητες (π.χ. οστεοπόρωση) και, κυρίως, από τη δική σας συνέπεια στο θεραπευτικό πλάνο.

Παιδιά και έφηβοι: αναγνώριση, διάγνωση και πρώτα βήματα

Στα παιδιά και στους εφήβους η ερώτηση διορθώνεται η κύφωση έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί η σπονδυλική στήλη βρίσκεται ακόμη σε ανάπτυξη. Αυτό δημιουργεί ένα πραγματικό «παράθυρο ευκαιρίας» για ουσιαστική βελτίωση, ειδικά όταν η κύφωση είναι λειτουργική ή όταν η νεανική κύφωση Scheuermann διαγνωστεί έγκαιρα.

Αν παρατηρείτε σκυφτή στάση, ώμους που μετακινούνται προς τα εμπρός ή πόνο στην πλάτη, είναι φρόνιμο να απευθυνθείτε αρχικά στον παιδίατρο. Εκείνος, εφόσον εντοπίσει ανησυχητικά στοιχεία, θα σας παραπέμψει σε χειρουργό σπονδυλικής στήλης για πλήρη εκτίμηση. Η έγκαιρη αξιολόγηση είναι κρίσιμη, γιατί η κύφωση μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του μυοσκελετικού συστήματος και να υποβαθμίσει την καθημερινότητα και στη μετέπειτα ενήλικη ζωή.

Πώς διορθώνεται η κύφωση σε παιδιά – εφήβους

Στα περισσότερα παιδιατρικά περιστατικά το πρώτο και βασικό μέτρο είναι η συνεπής παρακολούθηση από χειρουργό σπονδυλικής στήλης, συνήθως ανά 6–9 μήνες. Όταν υπάρχει πόνος, ο ειδικός μπορεί να συστήσει αντιφλεγμονώδη ή παυσίπονα. Αν η κατάσταση παραμένει σταθερή, συνεχίζετε την παρακολούθηση μέχρι την ενηλικίωση. Παράλληλα, η σωματική άσκηση είναι ωφέλιμη για τη γενική φυσική κατάσταση και τη στάση, αν και δεν υπάρχουν, προς το παρόν, επίσημες μελέτες που να αποδεικνύουν ότι από μόνη της αποτρέπει την εξέλιξη της κύφωσης. Εδώ έχει σημασία η στοχευμένη καθοδήγηση, ώστε οι ασκήσεις να εξυπηρετούν τις ανάγκες του κάθε παιδιού ξεχωριστά.

Σε περιπτώσεις που το κρίνει ο ειδικός, ιδίως στην κύφωση Scheuermann ή όταν η παραμόρφωση επιδεινώνεται, μπορεί να χρειαστεί κηδεμόνας. Η αποτελεσματικότητά του εξαρτάται από τη συμμόρφωση: για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα πρέπει να εφαρμόζεται περίπου 23 ώρες το 24ωρο, με διαλείμματα για φαγητό, ντύσιμο και προσωπική υγιεινή. Όταν τηρούνται οι οδηγίες, η βελτίωση είναι εμφανής. Το χειρουργείο αποτελεί επιλογή όταν οι γωνίες είναι μεγάλες ή τα συμπτώματα σοβαρά. Η συνηθέστερη τεχνική είναι η οπίσθια διόρθωση και σπονδυλοδεσία, με στόχο τον ευθειασμό της σπονδυλικής στήλης.

Κύφωση σε ενήλικες: αίτια, συμπτώματα, εξέλιξη και διάγνωση

Στην ενήλικη ζωή η κύφωση μπορεί να είναι «κατάλοιπο» της εφηβείας ή να εμφανιστεί/επιδεινωθεί λόγω οστεοπόρωσης, αρθρίτιδας, κακής στάσης και ελλιπούς φυσικής κατάστασης. Ιδιαίτερα απαιτητική είναι η απώλεια οβελιαίας ισορροπίας, όπου ο κορμός γέρνει προς τα εμπρός εξαιτίας έντονης φθοράς ή ακόμη και αποτυχημένων προηγούμενων χειρουργείων που προκάλεσαν ευθειασμό. Συχνή αιτία επιδείνωσης είναι επίσης τα οστεοπορωτικά κατάγματα.

Το συχνότερο σύμπτωμα στους ενήλικες είναι ο πόνος, συχνά έντονος και επιδεινούμενος κατά τη διάρκεια της ημέρας («πόνος κοπώσεως»). Μπορεί να συνυπάρχουν οσφυαλγία, αυχενικό σύνδρομο και δυσκολία στην όρθια στάση. Πολλοί από εσάς προσπαθείτε να «ισιώσετε» τη στάση με προσπάθεια, αλλά δυσκολεύεστε να τη διατηρήσετε για ώρα, κάτι το οποίο είναι απολύτως αναμενόμενο στις συγκεκριμένες παραμορφώσεις. Η ορθή διάγνωση με τα κατάλληλα μέσα και η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου πλάνου θεραπείας είναι σημαντικό να μην καθυστερούνται.

Πώς διορθώνεται η κύφωση στους ενήλικες

Ο στόχος σε αυτή την περίπτωση είναι τριπλός: ανακούφιση από τον πόνο, βελτίωση της στάσης του σώματος και λειτουργικότητα στην καθημερινότητα. Ένα ειδικό ασκησιολόγιο που βασίζεται στην ενεργητική επιμήκυνση της σπονδυλικής στήλης, στην κινητοποίηση των ωμοπλατών, στην ενδυνάμωση και κυρίως στην εκπαίδευση στάσης αποτελεί τη βάση του θεραπευτικού σχεδίου. Οι κηδεμόνες στους ενήλικες χρησιμοποιούνται επιλεκτικά — για παράδειγμα μετά από πρόσφατο οστεοπορωτικό κάταγμα — γιατί μπορεί να οδηγήσουν σε χαλάρωση του μυϊκού συστήματος αν εφαρμοστούν αδιάκριτα.

Η χειρουργική επέμβαση είναι η έσχατη λύση, συνήθως σε κυρτώσεις >65° ή όταν η κοινωνική και λειτουργική ζωή έχει πληγεί βαθιά και η συντηρητική αγωγή δεν επαρκεί. Οι σύγχρονες τεχνικές στοχεύουν στη διόρθωση χωρίς σημαντική μετεγχειρητική δυσκαμψία, καθώς η θωρακική μοίρα δεν είναι ιδιαίτερα κινητική εξαρχής. Ένας εξειδικευμένος χειρουργός για κύφωση επιλέγει την κατάλληλη τεχνική για να πετύχει το βέλτιστο αποτέλεσμα.

Από τι εξαρτάται το θεραπευτικό πλάνο και τα αποτελέσματα που θα επιφέρει

Για να απαντήσουμε στην ερώτηση αν διορθώνεται η κύφωση, είναι σημαντικό να αξιολογηθεί:

• το μέγεθος και ο τύπος της κύρτωσης
• η ηλικία του ασθενούς και το στάδιο ανάπτυξης όταν πρόκειται για παιδιά/εφήβους
• την ένταση του πόνου
• τις συνοσηρότητες όπως η οστεοπόρωση
• την ευκαμψία της παραμόρφωσης
• τη συνέπεια του ασθενούς στις ασκήσεις, στη χρήση κηδεμόνα όταν ενδείκνυται και στην τακτική παρακολούθηση.

Όσο νωρίτερα κινητοποιηθεί ο ασθενής ή οι γονείς του αν πρόκειται για ασθενή παιδικής ή εφηβικής ηλικίας και όσο πιο εξατομικευμένη είναι η προσέγγιση, τόσο πιο ρεαλιστικά και ουσιαστικά διορθώνεται η κύφωση.

Εδώ βέβαια είναι πολύ σημαντικό να κάνουμε μια επισήμανση. Προκειμένου η αντιμετώπιση να είναι στοχευμένη, ένα από τα πιο σημαντικά βήματα είναι η επιλογή του κατάλληλου ειδικού. Τόσο οι γονείς των νεότερων ηλικιακά ασθενών όσο και οι ενήλικες με κύφωση είναι σημαντικό να αναζητήσουν ποιος είναι ο καλύτερος χειρουργός για κύφωση και να επιλέξουν στοχευμένα. Μόνο έτσι θα επιτευχθεί το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Ο Καλύτερος Χειρουργός για Κύφωση – Top 5

Συχνές ερωτήσεις σχετικά με το αν διορθώνεται η κύφωση και ποια είναι τα κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισης

1. Διορθώνεται η κύφωση;

Ναι, στις περισσότερες περιπτώσεις. Στα παιδιά και στους εφήβους μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά με ειδικό ασκησιολόγιο, παρακολούθηση και κηδεμόνα. Στους ενήλικες μπορεί να σταθεροποιηθεί ή να μειωθεί ο πόνος και η κύρτωση με στοχευμένη φυσιοθεραπεία.

2. Διορθώνεται η κύφωση με συντηρητικά μέτρα;

Ναι, εφόσον διαγνωστεί έγκαιρα και η κύρτωση δεν είναι πολύ προχωρημένη. Η φυσικοθεραπεία, οι ειδικές ασκήσεις, η σωστή στάση και — όταν χρειάζεται — ο κηδεμόνας μπορούν να βελτιώσουν αισθητά τη στάση και να μειώσουν τη γωνία της κύφωσης.

3. Πονά η κύφωση;

Συνήθως στους ενήλικες, λόγω κόπωσης και επιβάρυνσης των μυών και των αρθρώσεων. Ο πόνος αυξάνεται μέσα στην ημέρα.

4. Πόσο συχνά χρειάζεται παρακολούθηση;

Σε παιδιά και εφήβους κάθε 6–9 μήνες. Στους ενήλικες, σύμφωνα με τη βαρύτητα και τα συμπτώματα.

5. Βοηθά η άσκηση;

Ναι. Οι στοχευμένες ασκήσεις ενδυνάμωσης και διάτασης βελτιώνουν τη στάση και αποτρέπουν την επιδείνωση.

6. Χρειάζεται πάντα κηδεμόνας;

Όχι πάντα. Χρησιμοποιείται σε παιδιά/εφήβους με αυξανόμενη κύρτωση και φοριέται περίπου 23 ώρες το 24ωρο.

7. Πότε διορθώνεται η κύφωση με χειρουργείο;

Όταν η κύφωση ξεπερνά περίπου τις 65° ή προκαλεί έντονο πόνο, δυσκολία στη στάση ή νευρολογικά συμπτώματα. Εάν το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα εκτεταμένο, μόνο με χειρουργική επέμβαση διορθώνεται η κύφωση.

8. Ποιος είναι ο καλύτερος χειρουργός για κύφωση;

Μεγάλη μερίδα του επιστημονικού χώρου θεωρεί πως ο καλύτερος χειρουργός για κύφωση είναι ο Δρ. Κωνσταντίνος Σταραντζής. Ο Δρ. Σταραντζής είναι εξειδικευμένος χειρουργός σπονδυλικής στήλης με μακρά εμπειρία στη διόρθωση παραμορφώσεων όπως η κύφωση και η σκολίωση.