Ο πόνος στον αυχένα είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα που μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά και να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινότητά μας. Στον καθημερινό λόγο πολλοί χρησιμοποιούν τον όρο «ψύξη», όταν ξυπνούν το πρωί με δυσκαμψία, πόνο και περιορισμένη κίνηση στον αυχένα τους. Όμως είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η λεγόμενη ψύξη στον αυχένα δεν αποτελεί ιατρικό όρο και συχνά μπορεί να υποκρύπτει άλλες αιτίες που σχετίζονται με τους μυς, τα νεύρα ή τις αρθρώσεις της περιοχής. Πάμε λοιπόν να δούμε τι πραγματικά συμβαίνει σε μια τέτοια περίπτωση, ποιες είναι οι άλλες πιθανές αιτίες του πόνου στον αυχένα και πότε χρειάζεται να αναζητήσουν οι ασθενείς ιατρική συμβουλή.

Τι είναι η ψύξη στον αυχένα;

Με τον όρο ψύξη στον αυχένα οι περισσότεροι άνθρωποι περιγράφουν μια κατάσταση κατά την οποία, έπειτα από έκθεση σε κρύο ρεύμα αέρα ή ύπνο κάτω από ανεμιστήρα ή ανοιχτό παράθυρο, εμφανίζεται έντονος πόνος και δυσκαμψία στον αυχένα. Το αίσθημα αυτό μπορεί να συνοδεύεται από δυσκολία στην κίνηση του κεφαλιού, πόνο που αντανακλά στον ώμο ή στο πάνω μέρος της πλάτης και ήπιο πονοκέφαλο.

Στην πραγματικότητα, αυτό που συμβαίνει πιο συχνά είναι ένας μυϊκός σπασμός, δηλαδή μια ξαφνική, αντανακλαστική σύσπαση των μυών του αυχένα, που προκαλεί πόνο και περιορισμό της κίνησης. Ο μυϊκός σπασμός μπορεί να προκληθεί από:

• Τοπικό κρύο που προκαλεί συστολή των μυών.
• Κακή στάση στον ύπνο (π.χ. ακατάλληλο μαξιλάρι).
• Ξαφνικές κινήσεις ή απότομη στροφή του κεφαλιού.
• Στρες και ψυχολογική ένταση.

Η ψύξη στον αυχένα, λοιπόν, στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια μυϊκή δυσλειτουργία, η οποία υποχωρεί μέσα σε λίγες ημέρες με ξεκούραση, εφαρμογή θερμαντικών προϊόντων τοπικά και λήψη ήπιων αναλγητικών.

Άλλες αιτίες πόνου στον αυχένα

Αν και συχνά αποδίδουμε τον πόνο στον αυχένα σε ψύξη, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι μπορεί να οφείλεται και σε άλλες αιτίες. Ανάλογα με τα συνοδά συμπτώματα, τη διάρκειά του και την ένταση, μπορεί να πρόκειται για διαφορετικά προβλήματα όπως:

1. Αυχενικό σύνδρομο

Πρόκειται για ένα σύνολο συμπτωμάτων που σχετίζονται με φθορές και εκφυλιστικές αλλοιώσεις στους σπονδύλους και στους μεσοσπονδύλιους δίσκους του αυχένα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν χρόνιο πόνο, δυσκαμψία, πονοκέφαλο και σε προχωρημένες περιπτώσεις, μούδιασμα ή αδυναμία στα χέρια.

2. Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου ή δισκοκήλη στον αυχένα

Η δισκοκήλη ή αλλιώς κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου αποτελεί επίπονη μια πάθηση της σπονδυλικής στήλης η οποία εμφανίζεται συχνότερα στις περιοχές της μέσης ή του αυχένα. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι βρίσκονται ανάμεσα στους σπονδύλους και αποτελούνται στο εσωτερικό τους, δηλαδή στον πηκτοειδή πυρήνα τους, ένα παχύρευστο gel. Εξωτερικά διαθέτουν έναν σκληρό ινώδη δακτύλιο που συγκρατεί το περιεχόμενό τους. Η κήλη εμφανίζεται όταν ο εσωτερικός πηκτοειδής πυρήνας ενός μεσοσπονδύλιου δίσκου διαρρέει εκτός του εξωτερικού του περιβλήματος και πιέζει κάποιο νεύρο. Σε αυτήν την περίπτωση, εκτός από τον τοπικό πόνο, ο ασθενής συχνά νιώθει έντονο πόνο που αντανακλά στο ένα χέρι, μούδιασμα ή αίσθημα μυρμηγκιάσματος στα δάχτυλα.

3. Τραυματισμός μυών ή συνδέσμων

Ένα στραβοπάτημα, μια απότομη κίνηση ή μια λανθασμένη εκτέλεση άσκησης μπορεί να προκαλέσει θλάση των μαλακών μορίων του αυχένα, οδηγώντας σε έντονο πόνο και δυσκολία κίνησης.

4. Σπανιότερες αιτίες

Πιο σπάνια, ο πόνος μπορεί να προέρχεται από φλεγμονώδεις παθήσεις (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα), λοιμώξεις (π.χ. μηνιγγίτιδα, όταν συνοδεύεται από πυρετό και δυσκαμψία), συμπίεση του νωτιαίου μυελού (αυχενική μυελοπάθεια) ακόμη και όγκους. Αν συνοδεύεται από νευρολογικά συμπτώματα (π.χ. απώλεια ισορροπίας, δυσκολία στην ομιλία), απαιτείται άμεση αξιολόγηση.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε γιατρό

Στις περισσότερες περιπτώσεις, το μυϊκό πιάσιμο που αναφέρουν πολλοί ως ψύξη στον αυχένα βελτιώνεται μέσα σε 3–5 ημέρες. Ωστόσο, πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό αν:

• Ο πόνος είναι πολύ έντονος και δεν ανακουφίζεται με απλά μέτρα.
• Διαρκεί περισσότερο από 2 εβδομάδες.
• Υπάρχει αδυναμία ή μούδιασμα στα χέρια.
• Παρουσιάζεται αιφνίδια απώλεια δύναμης ή αστάθεια βάδισης.
• Εμφανίζονται συμπτώματα όπως πυρετός, ναυτία, πονοκέφαλος ή σύγχυση.

Σε αυτή την περίπτωση, για να βρείτε όντως λύση στο πρόβλημά σας, δεν αρκεί να επισκεφτείτε τον πρώτο γιατρό με τον οποίο θα κλείσετε ραντεβού. Προκειμένου να ανακουφιστείτε αποτελεσματικά, είναι σημαντικό να αναζητήσετε ποιος είναι ο καλύτερος χειρουργός σπονδυλικής στήλης στην Ελλάδα και να πράξετε ανάλογα. Ένας εξειδικευμένος νευροχειρουργός – χειρουργός σπονδυλικής στήλης μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα, ανευρίσκοντας την υποκείμενη αιτία και προτείνοντας την κατάλληλη θεραπευτική στρατηγική.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Οι Καλύτεροι Χειρουργοί Σπονδυλικής Στήλης στην Ελλάδα το 2025

Τι μπορείτε να κάνετε για να ανακουφιστείτε

Η φροντίδα στο σπίτι είναι συχνά αρκετή για να αποκαταστήσει το πρόβλημα. Συνιστώνται:

• Ξεκούραση και αποφυγή απότομων κινήσεων.
• Τοπική θερμότητα με ζεστά επιθέματα.
• Ήπιο μασάζ ή διατάσεις όταν υποχωρήσει ο έντονος πόνος.
• Λήψη αναλγητικών ή αντιφλεγμονωδών (πάντα με καθοδήγηση γιατρού ή φαρμακοποιού).
• Σωστή στάση στον ύπνο με ανατομικό μαξιλάρι.
• Ελαφριά άσκηση και διατάσεις για ενδυνάμωση των μυών του αυχένα μακροπρόθεσμα.

Συχνές ερωτήσεις σχετικά με την ψύξη στον αυχένα

1.Τι διαφορά έχει η ψύξη στον αυχένα από το αυχενικό σύνδρομο;

Η ψύξη είναι ένας παροδικός μυϊκός σπασμός που συνήθως περνά μέσα σε λίγες ημέρες. Το αυχενικό σύνδρομο είναι πιο χρόνια κατάσταση που σχετίζεται με φθορά των σπονδύλων και μπορεί να προκαλεί επανειλημμένα επεισόδια πόνου.

2. Πόσο διαρκεί η ψύξη στον αυχένα;

Συνήθως υποχωρεί σε 3–7 ημέρες με απλά μέτρα και ξεκούραση.

3. Μπορώ να βάλω πάγο αντί για ζεστά επιθέματα;

Στην οξεία φάση (τις πρώτες ώρες), το κρύο μπορεί να μειώσει τον πόνο και το οίδημα. Στη συνέχεια, η θερμότητα βοηθά να χαλαρώσουν οι μυς.

4. Μπορεί το άγχος να προκαλέσει πόνο στον αυχένα;

Ναι, το χρόνιο στρες μπορεί να οδηγεί σε μυϊκή τάση και σπασμό στην περιοχή του αυχένα και των ώμων.

5. Ποιος είναι ο καλύτερος νευροχειρουργός – χειρουργός σπονδυλικής στήλης στην Ελλάδα;

Ο καλύτερος νευροχειρουργός – χειρουργός σπονδυλικής στήλης στην Ελλάδα είναι ο Δρ. Θεολόγος Θεολόγου, Διευθυντής της Α’ Νευροχειρουργικής Κλινικής Ιασώ, είναι ειδικός στη χειρουργική σπονδυλικής στήλης με μετεκπαίδευση στη Γαλλία και στη Γερμανία.