Πόσο Συχνές Είναι Πραγματικά οι Τροφικές Δυσανεξίες;

Τα τελευταία χρόνια ακούμε ολοένα και πιο συχνά γύρω μας ανθρώπους να μιλούν για «δυσανεξία στη λακτόζη», «δυσανεξία στη γλουτένη», «ευαισθησία στο σιτάρι» ή «δυσανεξία στα γαλακτοκομικά». Είναι όμως οι τροφικές δυσανεξίες όντως τόσο συχνές ή πρόκειται για μια διατροφική «μόδα» που έχει αρχίσει να διογκώνεται χωρίς λόγο;

Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Οι τροφικές δυσανεξίες δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, αλλά η σύγχρονη επιστήμη μάς έχει βοηθήσει να τις αναγνωρίζουμε και να τις αντιμετωπίζουμε πιο εύκολα. Παράλληλα, αρκετοί άνθρωποι σήμερα αποδίδουν λανθασμένα τα συμπτώματά τους σε δυσανεξίες, χωρίς να έχει προηγηθεί σωστή διάγνωση.

Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά πόσο συχνές είναι στην πραγματικότητα οι πιο γνωστές τροφικές δυσανεξίες, όπως η δυσανεξία στη γλουτένη και η δυσανεξία στη λακτόζη, καθώς και ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τους.

Τι Είναι οι Τροφικές Δυσανεξίες;

Οι τροφικές δυσανεξίες δεν πρέπει να συγχέονται με τις τροφικές αλλεργίες. Η αλλεργία προκαλεί άμεση αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε επικίνδυνες καταστάσεις όπως αναφυλαξία. Αντίθετα, η δυσανεξία επηρεάζει το πεπτικό σύστημα και προκαλεί σταδιακά συμπτώματα όπως φούσκωμα, διάρροια, κράμπες ή κόπωση, χωρίς να κινδυνεύει η ζωή του ατόμου.

Οι πιο συχνές μορφές δυσανεξίας σχετίζονται με:

• Τη λακτόζη (το σάκχαρο του γάλακτος)
• Τη γλουτένη (πρωτεΐνη που περιέχεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη)
• Ορισμένα πρόσθετα τροφίμων (συντηρητικά, χρωστικές, κ.ά.)

Σχετικό άρθρο: Οι Καλύτεροι Γαστρεντερολόγοι στην Ελλάδα το 2025

Πόσο Συχνή Είναι η Δυσανεξία στη Λακτόζη;

Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι μία από τις πιο διαδεδομένες τροφικές δυσανεξίες παγκοσμίως. Υπολογίζεται πως περισσότερο από το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού παρουσιάζει σε κάποιο βαθμό δυσανεξία στη λακτόζη, κυρίως σε περιοχές όπως η Ασία και η Αφρική, όπου η ανεκτικότητα στα γαλακτοκομικά είναι γενετικά χαμηλή.

Στην Ελλάδα, τα ποσοστά είναι χαμηλότερα αλλά όχι αμελητέα. Περίπου 1 στους 3 Έλληνες ενδέχεται να έχει κάποια μορφή δυσανεξίας στη λακτόζη. Συχνά, τα συμπτώματα επιδεινώνονται με την ηλικία, καθώς το σώμα μειώνει σταδιακά την παραγωγή του ενζύμου λακτάση, το οποίο είναι απαραίτητο για τη διάσπαση της λακτόζης.

Διαβάστε ακόμη: Τι είναι η δυσανεξία στη λακτόζη;

Πόσο Συχνή Είναι η Δυσανεξία στη Γλουτένη;

Η δυσανεξία στη γλουτένη συχνά συγχέεται με την κοιλιοκάκη, η οποία είναι μια αυτοάνοση νόσος και όχι απλή δυσανεξία. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι εμφανίζουν ευαισθησία στη γλουτένη χωρίς να πάσχουν από κοιλιοκάκη, με συμπτώματα που περιλαμβάνουν φούσκωμα, διάρροια, πονοκεφάλους και γενική ατονία.

Η ακριβής συχνότητα της μη κοιλιοκακικής ευαισθησίας στη γλουτένη δεν είναι απολύτως ξεκάθαρη, αλλά οι έρευνες δείχνουν πως 1 στους 10 ανθρώπους αναφέρει συμπτώματα μετά την κατανάλωση γλουτένης, χωρίς να πάσχει από κοιλιοκάκη. Η κοιλιοκάκη, από την άλλη, επηρεάζει περίπου το 1% του γενικού πληθυσμού.

Στην Ελλάδα, η ευαισθησία στη γλουτένη χωρίς κοιλιοκάκη δεν καταγράφεται με ακρίβεια, αλλά ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι πειραματίζονται με διατροφή χωρίς γλουτένη για να μειώσουν τα συμπτώματά τους.

Συνεχίστε την ανάγνωση: Τι είναι η δυσανεξία στη γλουτένη;

Γιατί Αυξάνεται η Εμφάνιση Των Δυσανεξιών;

Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που φαίνεται να εξηγούν γιατί τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση στις περιπτώσεις δυσανεξίας σε γλουτένη και λακτόζη:

• Καλύτερη διάγνωση: Πλέον υπάρχουν πιο εξειδικευμένες εξετάσεις και οι γιατροί είναι πιο ενημερωμένοι.
• Διατροφικές συνήθειες: Η υπερκατανάλωση επεξεργασμένων τροφών, προϊόντων με πρόσθετα, καθώς και η υπερβολική κατανάλωση γαλακτοκομικών και προϊόντων σίτου, επιβαρύνει το πεπτικό σύστημα.
• Μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού: Πολλοί άνθρωποι δοκιμάζουν αποκλειστικές διατροφές (π.χ. χωρίς λακτόζη, χωρίς γλουτένη) και έτσι αναγνωρίζουν καλύτερα τα συμπτώματά τους.

Ποια Συμπτώματα Πρέπει να Σας Υποψιάσουν;

Τα συμπτώματα που σχετίζονται με τροφικές δυσανεξίες είναι συνήθως ήπια αλλά επίμονα. Μερικά από τα πιο συχνά είναι:

• Φούσκωμα και αέρια
• Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
• Κράμπες και πόνος στο στομάχι
• Κόπωση χωρίς εμφανή λόγο
• Πονοκέφαλοι ή ημικρανίες
• Αίσθημα δυσφορίας ή δυσπεψίας μετά τα γεύματα

Αν παρατηρείτε τα παραπάνω μετά από κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών, ίσως αξίζει να συμβουλευτείτε ειδικό.

Πώς Διαγιγνώσκονται οι Τροφικές Δυσανεξίες;

Η δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να διαγνωστεί με απλό test αναπνοής υδρογόνου. Αντίστοιχα, η κοιλιοκάκη διαγιγνώσκεται με εξετάσεις αίματος και βιοψία εντέρου. Η ευαισθησία στη γλουτένη, ωστόσο, δεν έχει συγκεκριμένο τεστ και η διάγνωση γίνεται συνήθως με αποκλεισμό τροφών και παρακολούθηση συμπτωμάτων.

Οι τροφικές δυσανεξίες είναι πράγματι συχνότερες απ’ όσο νομίζουμε. Η δυσανεξία στη λακτόζη επηρεάζει μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, ενώ η δυσανεξία ή ευαισθησία στη γλουτένη παρουσιάζεται όλο και πιο συχνά.

Είναι σημαντικό, όμως, να αποφεύγουμε την αυτοδιάγνωση και να αναζητούμε τη συμβουλή ειδικών πριν αποκλείσουμε βασικές τροφές από τη διατροφή μας. Η σωστή διάγνωση θα σας βοηθήσει να αποφύγετε διατροφικά λάθη και περιττούς περιορισμούς.

Οι τροφικές δυσανεξίες, αν και ενοχλητικές, μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα με την κατάλληλη καθοδήγηση και την σωστή διατροφή.