Τι είναι η ισχιαλγία;

Αν αναρωτιέστε τι είναι η ισχιαλγία, πρόκειται για μια κατάσταση όπου το ισχιακό νεύρο — το μεγαλύτερο και μακρύτερο νεύρο του σώματος — πιέζεται ή ερεθίζεται, προκαλώντας πόνο που ξεκινά από τη μέση και «ταξιδεύει» κατά μήκος του ποδιού, συχνά μέχρι τα δάχτυλα. Ο πόνος αυτός μπορεί να συνοδεύεται από μούδιασμα, μυρμήγκιασμα ή αδυναμία στο πόδι, επηρεάζοντας σημαντικά την καθημερινή ζωή.

Η ισχιαλγία δεν είναι ανεξάρτητη ασθένεια, αλλά σύμπτωμα που συνδέεται με διάφορες παθήσεις της σπονδυλικής στήλης ή των γύρω μυών και ιστών. Μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, έπειτα από τραυματισμό ή έντονη καταπόνηση, ή να αναπτυχθεί σταδιακά λόγω εκφυλιστικών αλλαγών. Η ένταση και η διάρκεια του πόνου εξαρτώνται από την αιτία και τον βαθμό πίεσης στο νεύρο.

Τι είναι η ισχιαλγία;

Για να κατανοήσουμε πλήρως τι είναι η ισχιαλγία, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τη δομή και τον ρόλο του ισχιακού νεύρου. Το νεύρο αυτό σχηματίζεται από νευρικές ρίζες που ξεκινούν από την οσφυϊκή και ιερή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (L4 έως S3). Διατρέχει τον γλουτό, το πίσω μέρος του μηρού και καταλήγει στην κνήμη και στο πέλμα.

Η ισχιαλγία εκδηλώνεται όταν μία ή περισσότερες από αυτές τις ρίζες πιεστούν ή ερεθιστούν. Η πίεση μπορεί να προκληθεί από μηχανικά αίτια, όπως κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, ή από φλεγμονώδεις και μυϊκές καταστάσεις, όπως το σύνδρομο απιοειδούς μυός. Ο πόνος «ακολουθεί» τη διαδρομή του νεύρου, κάτι που εξηγεί γιατί μπορεί να φτάνει μέχρι και το πέλμα.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Τι είναι η οσφυαλγία;

Συμπτώματα της ισχιαλγίας

Η ισχιαλγία έχει χαρακτηριστική κλινική εικόνα που τη διαφοροποιεί από άλλες μορφές πόνου στη μέση. Το κυριότερο σύμπτωμα είναι ο πόνος που ξεκινά χαμηλά στη μέση και κατεβαίνει κατά μήκος του ποδιού, συνήθως στη μία πλευρά του σώματος.

Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στο πόδι ή το πέλμα.

• Αίσθημα καψίματος ή οξύς πόνος που επιδεινώνεται σε συγκεκριμένες στάσεις.

• Μυϊκή αδυναμία που δυσκολεύει το περπάτημα ή τη στήριξη βάρους.

• Επιδείνωση των συμπτωμάτων όταν ο ασθενής κάθεται για πολλή ώρα, σκύβει, σηκώνει βάρος ή περιστρέφει τη μέση.

• Ανακούφιση όταν ο ασθενής αλλάζει θέση, περπατά ή ξαπλώνει με ελαφρά ανύψωση των ποδιών.

Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστεί απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου, κάτι που απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση, καθώς μπορεί να υποδηλώνει σύνδρομο ιππουρίδας.

Αίτια ισχιαλγίας

Οι πιο συχνές αιτίες περιλαμβάνουν:

• Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου: Το πιο συχνό αίτιο, όπου ο δίσκος προβάλλει και πιέζει το νεύρο.

• Σπονδυλική στένωση: Στένωση του σπονδυλικού σωλήνα που περιορίζει τον χώρο για τα νεύρα.

• Σπονδυλολίσθηση: Μετατόπιση σπονδύλου που προκαλεί μη φυσιολογική πίεση.

• Σύνδρομο απιοειδούς μυός: Μυϊκός σπασμός ή φλεγμονή που πιέζει το ισχιακό νεύρο.

• Τραυματισμοί: Κακώσεις στη μέση, στους γλουτούς ή στα κάτω άκρα.

• Όγκοι ή λοιμώξεις: Σπάνια αλλά σοβαρά αίτια που μπορούν να επηρεάσουν το νεύρο.

Δείτε ακόμα: Τι είναι η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου;

Διάγνωση

Η διάγνωση ξεκινά με λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και φυσική εξέταση. Ο γιατρός ελέγχει τη στάση, την κινητικότητα, τη μυϊκή ισχύ και την αισθητικότητα.

Για τον εντοπισμό της αιτίας, μπορεί να χρειαστούν:

• Μαγνητική τομογραφία (MRI) για απεικόνιση των μαλακών ιστών και των δίσκων.

• Αξονική τομογραφία (CT) για λεπτομερή εικόνα της σπονδυλικής στήλης.

• Ηλεκτρομυογράφημα για έλεγχο της λειτουργίας των νεύρων.

• Ακτινογραφία για εκτίμηση εκφυλιστικών ή τραυματικών αλλοιώσεων.

Ενημερωθείτε περαιτέρω: Οι Καλύτεροι Χειρουργοί Σπονδυλικής Στήλης στην Ελλάδα το 2025

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ισχιαλγία υποχωρεί με συντηρητική αγωγή μέσα σε 4–6 εβδομάδες. Οι βασικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• Φαρμακευτική αγωγή: Αντιφλεγμονώδη, παυσίπονα και μυοχαλαρωτικά.

• Φυσικοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης του κορμού και βελτίωσης της στάσης.

• Θερμά ή ψυχρά επιθέματα: Ανακούφιση πόνου και μείωση φλεγμονής.

• Τροποποίηση δραστηριοτήτων: Αποφυγή κινήσεων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα.

Αν η συντηρητική θεραπεία αποτύχει ή αν υπάρχει σοβαρή νευρολογική βλάβη, μπορεί να χρειαστούν:

• Ενέσεις κορτιζόνης: Μείωση φλεγμονής και ανακούφιση πόνου.

• Χειρουργική επέμβαση: Μικροδισκεκτομή, αποσυμπίεση σπονδυλικού σωλήνα ή άλλες τεχνικές για άρση της πίεσης στο νεύρο.

Αποκατάσταση

Η ανάρρωση εξαρτάται από την αιτία και την επιλεγμένη θεραπεία. Σε απλές περιπτώσεις, οι ασθενείς επανέρχονται πλήρως σε 4–6 εβδομάδες. Σε περιπτώσεις χειρουργικής επέμβασης, η αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει 8–12 εβδομάδες. Η φυσικοθεραπεία βοηθά στην ενδυνάμωση των μυών και στην πρόληψη υποτροπών, ενώ η τήρηση εργονομικών συνηθειών μειώνει την καταπόνηση της μέσης.

Πρόληψη

Η πρόληψη της ισχιαλγίας περιλαμβάνει συνδυασμό ασκήσεων, σωστής στάσης και υγιεινού τρόπου ζωής. Η διατήρηση υγιούς βάρους μειώνει την πίεση στους δίσκους. Η τακτική άσκηση, ειδικά η ενδυνάμωση των κοιλιακών και ραχιαίων μυών, προσφέρει σταθερότητα στη σπονδυλική στήλη. Η σωστή τεχνική στην άρση βαρών, η αποφυγή παρατεταμένης καθιστικής στάσης και η χρήση εργονομικού εξοπλισμού στην εργασία είναι εξίσου σημαντικά μέτρα.

Αν θέλετε να γνωρίζετε τι είναι η ισχιαλγία, θυμηθείτε ότι είναι ένα σύμπτωμα πίεσης ή ερεθισμού του ισχιακού νεύρου που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ποιότητα ζωής. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία οδηγούν σε σημαντική βελτίωση και, στις περισσότερες περιπτώσεις, σε πλήρη αποκατάσταση. Η φροντίδα της σπονδυλικής στήλης και η πρόληψη μέσα από σωστές καθημερινές συνήθειες είναι το κλειδί για να αποφύγετε την επανεμφάνιση.