Τι είναι η οσφυαλγία;

Η φράση “Τι είναι η οσφυαλγία” αποτελεί μια από τις πιο συχνές αναζητήσεις από ανθρώπους που βιώνουν πόνο στη μέση. Η οσφυαλγία είναι ο ιατρικός όρος για τον πόνο στην οσφυϊκή περιοχή της σπονδυλικής στήλης, δηλαδή στο χαμηλότερο τμήμα της πλάτης. Πρόκειται για ένα από τα πιο διαδεδομένα μυοσκελετικά προβλήματα, που επηρεάζει ανθρώπους όλων των ηλικιών και μπορεί να έχει ποικίλες αιτίες — από μυϊκή καταπόνηση έως εκφυλιστικές παθήσεις των δίσκων.

Η οσφυαλγία δεν αποτελεί πάθηση από μόνη της, αλλά σύμπτωμα που μπορεί να οφείλεται σε διάφορες καταστάσεις. Μπορεί να είναι οξεία (να διαρκεί λίγες μέρες ή εβδομάδες) ή χρόνια (να επιμένει για πάνω από τρεις μήνες). Η έντασή της ποικίλλει από ήπια ενόχληση έως έντονο πόνο που περιορίζει σημαντικά την κίνηση.

Τι είναι η οσφυαλγία;

Για να κατανοήσουμε τι είναι η οσφυαλγία, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε την ανατομία της οσφυϊκής μοίρας. Η οσφυϊκή περιοχή αποτελείται από πέντε σπονδύλους (Ο1–Ο5), οι οποίοι συνδέονται με μεσοσπονδύλιους δίσκους που λειτουργούν ως αποσβεστήρες κραδασμών. Περιβάλλεται από μύες, συνδέσμους και νεύρα που συνεργάζονται για να υποστηρίξουν την κίνηση και τη σταθερότητα.

Ο πόνος στην περιοχή αυτή μπορεί να προκύψει όταν κάποια από τις δομές αυτές — δίσκος, μύες, σύνδεσμοι ή νεύρα — υποστεί τραυματισμό, φλεγμονή ή εκφυλιστική αλλοίωση. Ο μηχανισμός μπορεί να είναι απλός, όπως ένας μυϊκός σπασμός λόγω κακής στάσης, ή πιο σύνθετος, όπως μια κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου που πιέζει κάποιο νεύρο.

Διαβάστε επίσης: Τι είναι η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου;

Συμπτώματα της οσφυαλγίας

Η οσφυαλγία εκδηλώνεται κυρίως με πόνο στη μέση, αλλά τα συνοδά συμπτώματα μπορεί να δώσουν στοιχεία για την αιτία:

• Τοπικός πόνος χαμηλά στη μέση, που μπορεί να επιδεινώνεται με την κίνηση ή την παρατεταμένη ορθοστασία.

• Πόνος που αντανακλά στους γλουτούς ή στο πόδι (ισχιαλγία), αν υπάρχει πίεση σε νεύρο.

• Μυϊκή δυσκαμψία και περιορισμός της κίνησης.

• Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μούδιασμα, αδυναμία ή αίσθημα «βελονιάσματος» στα κάτω άκρα.

Η διάρκεια και η ένταση των συμπτωμάτων μπορεί να διαφέρουν, και σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται άμεση ιατρική αξιολόγηση, ειδικά αν ο πόνος συνοδεύεται από απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου.

Σχετικό άρθρο: Τι είναι η ισχιαλγία;

Αίτια οσφυαλγίας

Τα αίτια της οσφυαλγίας είναι ποικίλα και περιλαμβάνουν:

• Μυϊκή καταπόνηση ή διάστρεμμα: από υπερβολική χρήση ή απότομη κίνηση.

• Κακή στάση σώματος: ιδιαίτερα σε άτομα που περνούν πολλές ώρες καθιστά.

• Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου: όταν ο δίσκος προβάλλει και πιέζει νεύρο.

• Εκφυλιστική δισκοπάθεια: φθορά των δίσκων λόγω ηλικίας.

• Σπονδυλολίσθηση: μετατόπιση σπονδύλου που προκαλεί πίεση σε νεύρα.

• Στένωση σπονδυλικού σωλήνα: στένωση του χώρου γύρω από τα νεύρα.

• Οστεοαρθρίτιδα: φθορά των αρθρώσεων της σπονδυλικής στήλης.

• Τραυματισμοί: πτώσεις, ατυχήματα ή αθλητικές κακώσεις.

• Σπάνιες αιτίες: λοιμώξεις, όγκοι ή φλεγμονώδεις νόσοι.

Τι είναι η οσφυαλγία: Διάγνωση

Η διάγνωση της οσφυαλγίας βασίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση και, αν χρειάζεται, σε απεικονιστικές εξετάσεις. Ο γιατρός θα εξετάσει τη στάση, την κινητικότητα και την αντανακλαστικότητα, και μπορεί να συστήσει:

• Ακτινογραφία για την εκτίμηση της δομής των οστών.

• Μαγνητική τομογραφία (MRI) για λεπτομερή εικόνα μαλακών ιστών και δίσκων.

• Αξονική τομογραφία (CT) για ακριβή τρισδιάστατη απεικόνιση.

• Ηλεκτρομυογράφημα για έλεγχο της λειτουργίας των νεύρων.

Ενδέχεται να σας ενδιαφέρει: Οι Καλύτεροι Χειρουργοί Σπονδυλικής Στήλης στην Ελλάδα το 2025

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία της οσφυαλγίας εξαρτάται από την αιτία και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αντιμετώπιση είναι αρχικά συντηρητική:

• Φαρμακευτική αγωγή με παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδη.

• Φυσικοθεραπεία για ενδυνάμωση των μυών και βελτίωση της στάσης.

• Θερμά ή ψυχρά επιθέματα για μείωση του πόνου και της φλεγμονής.

• Σταδιακή επιστροφή στη δραστηριότητα, αποφεύγοντας την παρατεταμένη ακινησία.

Αν ο πόνος δεν υποχωρήσει με συντηρητικά μέτρα ή αν υπάρχουν νευρολογικά συμπτώματα, μπορεί να χρειαστεί:

• Ενέσεις κορτιζόνης στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης.

• Χειρουργική επέμβαση για αποσυμπίεση νεύρου ή σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης.

Αποκατάσταση

Η ανάρρωση από οσφυαλγία εξαρτάται από το αίτιο και την εφαρμογή της σωστής θεραπείας. Σε απλές περιπτώσεις, η βελτίωση μπορεί να έρθει σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες. Στις χρόνιες μορφές, απαιτείται συστηματική φυσικοθεραπεία και αλλαγή συνηθειών για να αποφευχθούν υποτροπές. Η ενδυνάμωση του κορμού, η διατήρηση υγιούς βάρους και η αποφυγή κακών εργονομικών συνηθειών είναι καθοριστικά στοιχεία για την πλήρη αποκατάσταση.

Πρόληψη

Η πρόληψη της οσφυαλγίας περιλαμβάνει μια σειρά από πρακτικές που προστατεύουν τη σπονδυλική στήλη. Η διατήρηση καλής στάσης σώματος, ιδιαίτερα κατά την εργασία ή την οδήγηση, μειώνει την πίεση στους δίσκους. Η τακτική άσκηση, ειδικά προγράμματα που ενδυναμώνουν τους κοιλιακούς και ραχιαίους μύες, βελτιώνει τη σταθερότητα και την αντοχή της μέσης. Η σωστή τεχνική κατά την ανύψωση βαρών, με λυγισμένα γόνατα και ίσια πλάτη, αποτρέπει τραυματισμούς. Τέλος, η αποφυγή παρατεταμένης ακινησίας και η συχνή αλλαγή θέσης συμβάλλουν στην υγεία της οσφυϊκής μοίρας.

Αν αναρωτιέστε τι είναι η οσφυαλγία, πρόκειται για πόνο στη χαμηλή πλάτη που μπορεί να οφείλεται σε ποικίλα αίτια — από απλή μυϊκή καταπόνηση μέχρι σοβαρές εκφυλιστικές παθήσεις. Η έγκαιρη διάγνωση, η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση και η υιοθέτηση σωστών προληπτικών μέτρων μπορούν να μειώσουν τον πόνο και να αποτρέψουν την επανεμφάνισή του. Η φροντίδα της σπονδυλικής στήλης και η ενίσχυση του μυϊκού συστήματος αποτελούν τα θεμέλια για μια ζωή χωρίς περιορισμούς λόγω πόνου στη μέση.