Στην καθημερινή ιατρική πράξη, υπάρχουν ορισμένες παθήσεις που, αν και δεν θεωρούνται επικίνδυνες ή απειλητικές για τη ζωή, έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν έντονη δυσφορία, σημαντική σωματική ενόχληση και ψυχολογική επιβάρυνση στους ασθενείς. Παθήσεις όπως η ραγάδα πρωκτού, οι αιμορροΐδες, οι κιρσοί ή η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Πρόκειται για συχνά προβλήματα, τα οποία οι ασθενείς συχνά παραμελούν είτε από αμηχανία, είτε επειδή δεν γνωρίζουν ότι υπάρχουν σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες. Οι αιμορροΐδες, συγκεκριμένα, αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας πάθησης: δεν είναι επικίνδυνες, αλλά τα συμπτώματά τους –όπως ο πόνος, η αιμορραγία και η δυσκολία στην αφόδευση– μπορούν να κάνουν τη ζωή ενός ανθρώπου εξαιρετικά δύσκολη.

Τι είναι οι αιμορροΐδες;

Οι αιμορροΐδες είναι φυσιολογικές ανατομικές δομές – αγγειακά μαξιλάρια – που βρίσκονται στον πρωκτικό σωλήνα. Η λειτουργία τους είναι να συμβάλλουν στον έλεγχο της αφόδευσης και στη διατήρηση της εγκράτειας. Όταν όμως αυτές οι φλέβες διογκώνονται παθολογικά, λόγω αυξημένης πίεσης ή άλλων αιτιών, τότε προκαλούν συμπτώματα και εμφανίζεται μια πάθηση γνωστή ως αιμορροϊδοπάθεια.

Mπορεί να σας ενδιαφέρει: Ποιος είναι ο καλύτερος πρωκτολόγος στην Αθήνα;

Ταξινόμηση αιμορροΐδων

Οι αιμορροΐδες μπορούν να ταξινομηθούν ανάλογα με τη θέση τους σε:

Εσωτερικές, οι οποίες εντοπίζονται μέσα στον πρωκτικό σωλήνα και συνήθως δεν προκαλούν πόνο λόγω της απουσίας νευρικών απολήξεων.
Εξωτερικές που εντοπίζονται κάτω από το δέρμα της περιπρωκτικής περιοχής, και μπορεί να προκαλέσουν έντονη ενόχληση ή ακόμα και θρόμβωση.

Οι εσωτερικές αιμορροΐδες ταξινομούνται περαιτέρω σε τέσσερις βαθμούς, ανάλογα με την πρόπτωσή τους:

1ου βαθμού: Δεν προβάλλουν έξω από τον πρωκτό. Ενδέχεται να προκαλέσουν μικρή αιμορραγία, χωρίς άλλα εμφανή συμπτώματα.
2ου βαθμού: Προβάλλουν κατά την αφόδευση αλλά επιστρέφουν αυτόματα στη φυσιολογική τους θέση.
3ου βαθμού: Προπίπτουν κατά την αφόδευση και απαιτούν χειροκίνητη ανάταξη για να επιστρέψουν στη θέση τους.
4ου βαθμού: Προπίπτουν μόνιμα έξω από τον πρωκτό και δεν μπορούν να αναταχθούν.

Αίτια και παράγοντες κινδύνου

Εδώ θα δείτε ποιος είναι ο καλύτερος χειρουργός για αιμορροΐδες στην Αθήνα;

Η αιμορροϊδοπάθεια οφείλεται κυρίως σε καταστάσεις που προκαλούν αυξημένη πίεση στο φλεβικό δίκτυο του πρωκτού και του ορθού. Αυτή η υπέρταση μπορεί να οδηγήσει στη διεύρυνση και φλεγμονή των αιμορροϊδικών αγγείων, με αποτέλεσμα την εμφάνιση συμπτωμάτων. Παρότι η ακριβής αιτιολογία μπορεί να ποικίλλει από άτομο σε άτομο, υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται ισχυρά με την εμφάνιση της πάθησης:

Χρόνια δυσκοιλιότητα: Η συνεχής πίεση κατά την αφόδευση οδηγεί σε σημαντική αύξηση της φλεβικής πίεσης στον πρωκτό, γεγονός που μακροχρόνια προκαλεί διόγκωση των αιμορροϊδικών αγγείων.
Διάρροια: Η συχνή ανάγκη για αφόδευση και ο ερεθισμός της περιοχής λόγω υγρών κενώσεων μπορεί επίσης να ευνοήσει την εμφάνιση ή την επιδείνωση των αιμορροΐδων.
Καθιστική ζωή: Η παρατεταμένη καθιστική στάση, ειδικά σε επαγγελματικά περιβάλλοντα, επιβαρύνει τη φλεβική επιστροφή από την περιοχή του ορθού.
Παρατεταμένη παραμονή στην τουαλέτα: Είτε λόγω δυσκοιλιότητας είτε λόγω χρήσης κινητού/ανάγνωσης, η καθυστέρηση στην τουαλέτα λειτουργεί επιβαρυντικά.
Παχυσαρκία: Η αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση στις παχύσαρκες καταστάσεις ευνοεί την εμφάνιση αιμορροΐδων, ειδικά όταν συνδυάζεται με χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας.
Εγκυμοσύνη: Η πίεση από το έμβρυο στη λεκάνη, αλλά και οι ορμονικές αλλαγές κατά την κύηση (όπως η προγεστερόνη που χαλαρώνει τα τοιχώματα των φλεβών), αποτελούν έναν από τους συχνότερους λόγους αιμορροΐδων στις γυναίκες.
Κληρονομικότητα: Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι γενετικοί παράγοντες σχετίζονται με τη δομή και την ελαστικότητα των φλεβών, επηρεάζοντας έτσι την προδιάθεση για αιμορροϊδοπάθεια.
Διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες: Η χαμηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής άλεσης οδηγεί σε σκληρά κόπρανα και δυσκοιλιότητα.
Έλλειψη ενυδάτωσης: Η επαρκής πρόσληψη νερού είναι απαραίτητη για τη δημιουργία μαλακών κοπράνων και την αποφυγή δυσκοιλιότητας.
Άρση βαρών και σωματική καταπόνηση: Επαναλαμβανόμενη αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, ιδιαίτερα σε όσους ασκούν χειρωνακτική εργασία ή γυμνάζονται εντατικά, μπορεί να προκαλέσει εμφάνιση ή επιδείνωση αιμορροΐδων.
Γήρανση: Με την πάροδο του χρόνου, οι ιστοί που υποστηρίζουν τις αιμορροΐδες χάνουν τη φυσική τους ελαστικότητα, καθιστώντας τις φλέβες πιο επιρρεπείς στη διόγκωση και πρόπτωση.

Συμπτώματα που προκαλούν οι αιμορροΐδες

Τα συμπτώματα των αιμορροΐδων διαφέρουν ανάλογα με το αν πρόκειται για εσωτερικές ή εξωτερικές.

Τα συμπτώματα των εσωτερικών αιμορροΐδων είναι:

Ανώδυνη αιμορραγία, με παρουσία ζωηρού κόκκινου αίματος στο χαρτί υγείας ή στο νερό της τουαλέτας.
Αίσθημα πληρότητας ή πίεσης στον πρωκτικό σωλήνα.
Πρόπτωση αιμορροΐδων σε προχωρημένα στάδια.
Εκκρίσεις βλέννας ή ερεθισμός.

Τα συμπτώματα των εξωτερικών αιμορροΐδων είναι:

Έντονος πόνος, ειδικά σε περιπτώσεις θρόμβωσης.
Πρήξιμο ή εξόγκωμα στην περιοχή του πρωκτού.
Κνησμός και ερεθισμός.
Δυσφορία κατά την καθιστική στάση ή την κίνηση.

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται από γαστρεντερολόγο ή πρωκτολόγο χειρουργό με:

Λήψη λεπτομερούς ιστορικού
Κλινική εξέταση
Πρωκτοσκόπηση ή κολονοσκόπηση για να αποκλειστούν άλλες παθήσεις.

Επιπλοκές και κίνδυνοι

Αν και γενικά δεν είναι απειλητικές ή επικίνδυνες, οι αιμορροΐδες μπορεί να οδηγήσουν σε:

Αναιμία λόγω χρόνιας αιμορραγίας
Θρομβώσεις και οξεία φλεγμονή.
Εξελκώσεις και δερματίτιδες της περιοχής.

Συντηρητική θεραπεία για τις αιμορροΐδες

Η συντηρητική θεραπεία αποτελεί την πρώτη γραμμή αντιμετώπισης των αιμορροΐδων, ιδίως στα αρχικά στάδια (1ου και 2ου βαθμού). Στόχος είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων, η πρόληψη της επιδείνωσης και, όπου είναι δυνατόν, η αντιμετώπιση χωρίς επέμβαση. Η συντηρητική θεραπεία βασίζεται σε τρεις πυλώνες, την προσαρμογή της διατροφής, την τροποποίηση ορισμένων συνηθειών και την εφαρμογή τοπικών φαρμακευτικών σκευασμάτων και άλλων ευεργετικών πρακτικών.

Ως προς την την προσαρμογή της διατροφής συνιστάται:

Αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ινών μέσω της προσθήκης περισσότερων φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και δημητριακών ολικής άλεσης στο καθημερινό διαιτολόγιο. Οι φυτικές ίνες μαλακώνουν τα κόπρανα και μειώνουν την ανάγκη για πίεση κατά την αφόδευση.
Επαρκής ενυδάτωση με κατανάλωση 8 ποτηριών νερού ημερησίως η οποία βοηθά στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας.

Ως προς την αλλαγή ορισμένων συνηθειών συνιστάται:

Μείωση του χρόνου παραμονής στην τουαλέτα, αφού η παρατεταμένη καθιστική στάση επιβαρύνει την περιοχή.
Άμεση ανταπόκριση στο αίσθημα της αφόδευσης, καθώς η αναστολή της επίσκεψης στην τουαλέτα προκαλεί σκληρότερα κόπρανα και δυσκοιλιότητα.

Ως προς την εφαρμογή τοπικών φαρμακευτικών σκευασμάτων και άλλων ευεργετικών πρακτικών συνιστάται:

Χρήση φαρμακευτικών αλοιφών με αντιφλεγμονώδη, αναισθητικά ή στυπτικά συστατικά.
Εφαρμογή υπακτικών για τις εσωτερικές αιμορροΐδες.
Καθιστικά μπάνια με ζεστό νερό για 10-15 λεπτά, 2-3 φορές την ημέρα, που μειώνουν τον πόνο και την φλεγμονή.

Χειρουργική αντιμετώπιση αιμορροΐδων

Όταν οι αιμορροΐδες είναι προχωρημένου βαθμού και τα συμπτώματα δεν υποχωρούν παρά τις προσπάθειες συντηρητικής αντιμετώπισης, τότε έχει ένδειξη η πιο επεμβατική καταπολέμηση του προβλήματος. Οι επιλογές αυτές δεν είναι πλέον επώδυνες και εκτεταμένες, όπως στο παρελθόν, καθώς με την πρόοδο της τεχνολογίας πλέον εφαρμόζονται πιο ακριβείς, ασφαλείς και αναίμακτες τεχνικές. Η πιο αποτελεσματική και δημοφιλής από αυτές είναι η θεραπεία αιμορροΐδων με laser. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας αυτής γίνεται χρήση ειδικής οπτικής ίνας που εκπέμπει θερμική ενέργεια laser, η οποία προκαλεί συρρίκνωση των αιμορροΐδων χωρίς να απαιτείται καμία τομή. Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου περιλαμβάνουν ελάχιστο ή μηδαμινό μετεγχειρητικό πόνο, ταχεία επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες (εντός 24 ωρών) και μηδενική ανάγκη για γενική αναισθησία και παραμονή του ασθενούς στην κλινική ή το νοσοκομείο.

Πέρα από την αφαίρεση αιμορροΐδων με λέιζερ υπάρχουν κι άλλες σύγχρονες τεχνικές που καταπολεμούν αποτελεσματικά την πάθηση. Σε αυτές συγκαταλέγονται οι τεχνικές HAL-RAR (Hemorrhoidal Artery Ligation – Recto Anal Repair) και THD (Transanal Hemorrhoidal Dearterialization).

Να σημειωθεί πως αν και εφαρμόζονται σπανιότερα, σε πολύπλοκες περιπτώσεις ή σε αποτυχία των άλλων ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων, οι κλασικές χειρουργικές τεχνικές όπως η παραδοσιακή αιμορροϊδεκτομή ή η αιμορροϊδοπηξία με τη χρήση συρραπτικού παραμένουν χρήσιμες. Οι επεμβάσεις αυτές χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη διάρκεια ανάρρωσης και περισσότερο μετεγχειρητικό πόνο, αλλά σε έμπειρα χέρια παραμένουν αποτελεσματικές.

Η χειρουργική επέμβαση των αιμορροΐδων πρέπει να διενεργείται πάντα από γενικό χειρουργό – πρωκτολογό: Δείτε ποιοι ειναι Οι Καλύτεροι Πρωκτολόγοι στην Ελλάδα το 2025 σύμφωνα με την συντακτική ομάδα του Iatromedia.gr

Συχνές ερωτήσεις για τις αιμορροΐδες

Πονάνε οι αιμορροΐδες;

Οι εσωτερικές όχι πάντα. Οι εξωτερικές ή θρομβωμένες συχνά προκαλούν πόνο.

Πώς εμφανίζονται οι αιμορροΐδες;

Σε γενικές γραμμές οι αιμορροΐδες εμφανίζονται εάν τα άτομα πάσχουν από δυσκοιλιότητα, διάρροια ή κάθονται στην τουαλέτα για πολύ χρόνο. Επιβαρυντικά λειτουργούν επίσης η ορθοστασία, η έντονη σωματική άσκηση, η εγκυμοσύνη, η παχυσαρκία, η ελλιπής κατανάλωση φυτικών ινών στη διατροφή και η προχωρημένη ηλικία.

Χρειάζονται όλες οι αιμορροΐδες χειρουργείο;

Όχι. Πολλές περιπτώσεις αντιμετωπίζονται συντηρητικά.

Υπάρχει κίνδυνος οι αιμορροΐδες να προκαλέσουν καρκίνο;

Όχι, αλλά πρέπει να αποκλειστούν άλλες παθήσεις τα συμπτώματα των οποίων παραπέμπουν σε αυτά της αιμορροϊδοπάθειας.

Τι μπορώ να κάνω για να προλάβω ή να αποτρέψω τις αιμορροΐδες;

Τα μέτρα που μπορούν να λάβουν οι ασθενείς για την πρόληψη της αιμορροΐδοπάθειας ή τυχόν υποτροπών της είναι: