Αν και η βουβωνοκήλη συνιστά την πιο κοινή και συχνή μορφή κήλης, δυστυχώς πολλά άτομα ή ακόμα και οι ασθενείς που πάσχουν από αυτοί δε γνωρίζουν όχι μόνο τι είναι αλλά και τι πρέπει να γίνει ώστε να αντιμετωπιστεί. Αν και σε πρώτη φάση είναι ακίνδυνη, δυστυχώς η βουβωνοκήλη εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους λόγω της τάσης της να εξαπλώνεται σε μέγεθος και να προκαλεί επιπλοκές. Πάμε όμως να δούμε αναλυτικά τι είναι η βουβωνοκήλη και τι χρειάζεται να γνωρίζουν οι ασθενείς ώστε να διαφυλάξουν την υγεία τους.
Τι είναι η βουβωνοκήλη;
Η βουβωνοκήλη είναι μια μορφή κήλης στο κοιλιακό τοίχωμα κατά την οποία παρατηρείται η προεξοχή ενδοκοιλιακού σπλάγχνου, συνήθως τμήματος του εντέρου ή λίπος, μέσω ενός αδύναμου σημείου ή ρωγμής στο κοιλιακό τοίχωμα, συγκεκριμένα στο βουβωνικό κανάλι. Η προεξοχή αυτή δημιουργεί ένα εξόγκωμα που είναι ιδιαίτερα εμφανές όταν το άτομο στέκεται όρθιο, βήχει ή σηκώνει βάρη, και συχνά εξαφανίζεται όταν ξαπλώνει. Η βουβωνική περιοχή είναι ένα ανατομικά ευάλωτο σημείο, γι’ αυτό και παρουσιάζεται συχνότερα σε αυτό το σημείο. Η πάθηση εμφανίζεται συχνότερα στον ανδρικό πληθυσμό, χωρίς αυτό φυσικά να συνεπάγεται ότι αποκλείεται να εκδηλωθεί και σε γυναίκες.
Υπάρχουν δύο βασικά είδη βουβωνοκήλης:
- Έμμεση βουβωνοκήλη η οποία οφείλεται σε συγγενή ανωμαλία – τη μη σύγκλειση του ελυτροειδούς αποφύσματος. Συχνά εμφανίζεται σε νεότερες ηλικίες και είναι η πιο συχνή μορφή.
- Άμεση βουβωνοκήλη η οποία προκαλείται από επίκτητη εξασθένηση του κοιλιακού τοιχώματος και είναι συχνότερη σε ενήλικες άνδρες μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση βουβωνοκήλης
Η ανάπτυξη μιας βουβωνοκήλης οφείλεται σε ένα συνδυασμό δομικών (ανατομικών) και επίκτητων παραγόντων. Το κυριότερο είναι η εξασθένηση του κοιλιακού τοιχώματος, σε συνδυασμό με την αυξημένη πίεση στο εσωτερικό της κοιλιάς.
Μερικοί από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
Συγγενείς δομικές αδυναμίες του κοιλιακού τοιχώματος.
Χρόνια δυσκοιλιότητα, που προκαλεί επαναλαμβανόμενη καταπόνηση κατά την αφόδευση.
Χρόνιος βήχας, όπως αυτός που παρατηρείται σε καπνιστές ή σε ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Άρση βαρέων αντικειμένων
Επαγγέλματα χειρωνακτικής φύσεως που απαιτούν συστηματική σωματική καταπόνηση
Παχυσαρκία, που αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση.
Εγκυμοσύνη, ιδιαίτερα σε περίπτωση επανειλημμένων ή πολύδυμων κυήσεων.
Προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιά που ενδέχεται να έχουν αποδυναμώσει τον μυϊκό ιστό του κοιλιακού τοιχώματος.
Συμπτώματα που προκαλεί η βουβωνοκήλη
Η βουβωνοκήλη συνήθως ξεκινά ως ένα ήπιο, ανώδυνο εξόγκωμα που εμφανίζεται όταν το άτομο είναι σε όρθια θέση ή καταπονείται. Μπορεί να συνοδεύεται από:
- Αίσθημα καύσου ή τραβήγματος.
- Πόνο που επιδεινώνεται με την κίνηση, ειδικά κατά την άσκηση ή το βήχα.
- Αίσθηση βάρους στη βουβωνική περιοχή.
- Σε προχωρημένα στάδια, οίδημα στο όσχεο στους άνδρες.
Εάν η κήλη δεν ανατάσσεται (δηλαδή δεν μπαίνει ξανά στη θέση της με ήπια πίεση) ή συνοδεύεται από οξύ, διαρκή πόνο, ναυτία ή έμετο, αδυναμία εντερικών κενώσεων, ερυθρότητα, φλεγμονή ή σκληρία στην περιοχή, τότε πιθανώς πρόκειται για περίσφιξη, δηλαδή επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση.
Επιπλοκές που προκαλεί μια βουβωνοκήλη
Η άρνηση ή η καθυστέρηση της χειρουργικής αντιμετώπισης της βουβωνοκήλης μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Ο εγκλωβισμός (μη ανατασσόμενη κήλη) και η περίσφιξη οδηγούν σε:
- Απόφραξη του εντέρου (ειλεός)
- Διακοπή της αιμάτωσης στο εγκλωβισμένο τμήμα του εντέρου
- Νέκρωση και διάτρηση του εντέρου
- Γενικευμένη περιτονίτιδα, που μπορεί να αποβεί μοιραία αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα.
Οι επιπλοκές αυτές απαιτούν πιο σύνθετες και εκτεταμένες χειρουργικές επεμβάσεις, γεγονός που συνεπάγεται μεγαλύτερο χρόνο ανάρρωσης και αυξημένο κίνδυνο.
Ενδεδειγμένη αντιμετώπιση μιας βουβωνοκήλης
Η ενδεδειγμένη μέθοδος αντιμετώπισης μιας βουβωνοκήλης, όπως και κάθε άλλης μορφής κήλης, είναι η χειρουργική επέμβαση. Κανένα συντηρητικό μέτρο δε μπορεί να επιτύχει καθυστέρηση της επιδείνωσης της πάθησης ή να εγγυηθεί ότι η κήλη δεν θα αυξηθεί σε μέγεθος και δεν θα ξεκινήσει να προκαλεί επιπλοκές. Η χρήση ζωνών ή άλλων συντηρητικών μέσων όχι μόνο δεν επιλύει την κατάσταση, αλλά ενδέχεται να επιδεινώσει την κλινική εικόνα της κήλης και να αυξήσει τον κίνδυνο επιπλοκών. Συνεπώς, η χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη ουσιαστική και αποτελεσματική θεραπεία για τη βουβωνοκήλη. Η επέμβαση συνήθως διαρκεί 30 έως 60 λεπτά, και ο ασθενής μπορεί να λάβει εξιτήριο μέσα σε λίγες ώρες. Η έγκαιρη προγραμματισμένη επέμβαση είναι απλή, ενώ η επείγουσα –λόγω περίσφιξης– είναι πολύ πιο απαιτητική και επικίνδυνη. Μάλιστα, η χρήση σύγχρονων πλεγμάτων και τεχνικών μειώνει στο ελάχιστο την πιθανότητα υποτροπής και τις επιπλοκές.
Εγχείρηση κήλης με πλέγμα
Πριν από αρκετές δεκαετίες, οι επεμβάσεις αποκατάστασης της κήλης πραγματοποιούνταν με τη χρήση απλών τεχνικών συρραφής του χάσματος στο κοιλιακό τοίχωμα. Ωστόσο, η τεχνική αυτή εγκυμονούσε κίνδυνο επανεμφάνισης της κήλης σε ποσοστό 25% έως 50%. Αυτό το πρόβλημα επιλύθηκε επιτυχώς μέσα από την εγχείρηση κήλης με πλέγμα. Το πλέγμα είναι κατασκευασμένο από βιοσυμβατό υλικό και τοποθετείται εκεί που εντοπίζεται το αδύναμο σημείο στο κοιλιακό τοίχωμα με σκοπό την ενίσχυση του εξασθενημένου κοιλιακού τοιχώματος και την παροχή πρόσθετης υποστήριξης. Η τοποθέτηση πλέγματος συνεπάγεται σημαντικά οφέλη όσον αφορά τα χειρουργικά αποτελέσματα. πιο συγκεκριμένα, σχεδόν εκμηδενίζει την πιθανότητα υποτροπής, ελαχιστοποιεί τον μετεγχειρητικό πόνο και επιταχύνει την ανάρρωση. Βέβαια, η χειρουργική τεχνική που εφαρμόζεται και η εμπειρία του εκάστοτε χειρουργού παίζουν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία κάθε χειρουργικής επέμβασης.
Η χειρουργική επέμβαση μιας βουβωνοκήλης πρέπει να διενεργείται πάντα από γενικό χειρουργό, δείτε ποιοι ειναι οι 5 Καλύτεροι Γενικοί Χειρουργοί στην Ελλάδα το 2025 σύμφωνα με την συντακτική ομάδα του Iatromedia.gr
Σύγχρονες τεχνικές χειρουργικής αντιμετώπισης
- TAPP (Transabdominal Preperitoneal)
Αυτή η τεχνική περιλαμβάνει είσοδο στην κοιλιακή κοιλότητα μέσω λαπαροσκοπικών τομών. Ο χειρουργός ανοίγει το περιτόναιο, αποκαθιστά την κήλη, τοποθετεί πλέγμα και στη συνέχεια επανασυρράπτει το περιτόναιο. Ενδείκνυται για περιπτώσεις υποτροπών ή διπλών κηλών.
- TEP (Totally Extraperitoneal)
Προχωρημένη τεχνική, στην οποία η αποκατάσταση γίνεται χωρίς να μπει κανείς στην κοιλιά. Οι επεμβατικοί χειρισμοί γίνονται στον χώρο μεταξύ κοιλιακών μυών και περιτοναίου. Μειώνεται έτσι ο κίνδυνος τραυματισμού των εντέρων και επιπλοκών.
- ONSTEP
Είναι ανοικτή αλλά ελάχιστα επεμβατική τεχνική που πραγματοποιείται με μια μικρή τομή. Χρησιμοποιείται ειδικά διαμορφωμένο μονό πλέγμα και επιτρέπει στον ασθενή να επιστρέψει σπίτι του μέσα σε 2 ώρες. Πραγματοποιείται υπό τοπική νάρκωση, χωρίς γενική αναισθησία.
- eTEP (extended TEP)
Η πιο εξελιγμένη μορφή της τεχνικής TEP, κατάλληλη για πιο σύνθετες ή επανεμφανιζόμενες κήλες. Προσφέρει εξαιρετική προσβασιμότητα, λιγότερη αιμορραγία και ακόμη μικρότερο χειρουργικό τραύμα.
- Ρομποτικά υποβοηθούμενη χειρουργική επέμβαση
Η τεχνική αυτή περιλαμβάνει τη χρήση ρομποτικού συστήματος, με το οποίο ο χειρουργός έχει τρισδιάστατη εικόνα και απόλυτη ακρίβεια χειρισμών. Εφαρμόζεται στις τεχνικές TAPP, TEP και eTEP, συνδυάζοντας τα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής τεχνικής με τη σταθερότητα και την ακρίβεια της ρομποτικής τεχνολογίας.
Ανάρρωση, φροντίδα και επιστροφή στην καθημερινότητα
Η μετεγχειρητική πορεία είναι ταχύτατη και ασφαλής. Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν σπίτι την ίδια μέρα. Ήπια σωματική δραστηριότητα συνιστάται να ξεκινήσει εντός 7-10 ημερών. Η πλήρης επανένταξη σε εργασία ή άσκηση γίνεται σε 4-6 εβδομάδες.
Γενικά, η βουβωνοκήλη μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα και αποτελεσματικά, εφόσον γίνει έγκαιρη διάγνωση και εφαρμοστεί η κατάλληλη χειρουργική τεχνική. Η καθυστέρηση αυξάνει τον κίνδυνο περίσφιξης και επιπλοκών. Η επιλογή εξειδικευμένου χειρουργού που γνωρίζει όλο το φάσμα των τεχνικών είναι κρίσιμη για την επιτυχία της επέμβασης και την αποφυγή υποτροπών.
Συχνές ερωτήσεις για τη βουβωνοκήλη
Τι είναι η βουβωνοκήλη;
Η βουβωνοκήλη είναι μία πολύ κοινή μορφή κήλης του κοιλιακού τοιχώματος που εμφανίζεται στη βουβωνική χώρα μεταξύ μηρού και κορμού και μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως ενόχληση, πόνο αλλά και σοβαρές επιπλοκές.
Ποιες είναι οι αίτιες εμφάνισης της πάθησης;
Οι αιτιολογικοί παράγοντες είναι οι εξής:
- Γενετική προδιάθεση
- Αυξημένη πίεση στο εσωτερικό της κοιλιακής χώρας
- Άρση βάρους είτε κατά τη διάρκεια έντονων προγραμμάτων εκγύμνασης είτε λόγω χειρωνακτικών εργασιών
- Χρόνια δυσκοιλιότητα ή διάρροια
- Παχυσαρκία
- Κάπνισμα
- Εγκυμοσύνη
- Χρόνιος βήχας.
Η βουβωνοκήλη τι συμπτώματα προκαλεί;
Η βουβωνοκήλη προκαλεί συμπτώματα όπως διόγκωση της βουβωνικής χώρας, πόνο και ενόχληση ή αίσθηση τραβήγματος. Εάν, δεν αντιμετωπιστεί το συντομότερο δυνατόν με χειρουργική επέμβαση, τότε ενδέχεται να εμφανιστούν επιπλοκές όπως η περίσφιξη και ο στραγγαλισμός του σπλάχνου, με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται ναυτία, έντονος πόνος ή ακόμα και απόφραξη του εντέρου.
Μπορεί η βουβωνοκήλη να υποχωρήσει με συντηρητική θεραπεία χωρίς χειρουργείο;
Όχι, δυστυχώς δε μπορεί. Η μόνη ενδεδειγμένη και ασφαλής μέθοδος αντιμετώπισης της βουβωνοκήλης είναι η χειρουργική επέμβαση.
Εάν έχω βουβωνοκήλη τι να αποφεύγω;
Εάν πάσχετε από βουβωνοκήλη και αναρωτιέστε τι να αποφεύγω, η πιο απλή απάντηση είναι συνήθειες και καταστάσεις οι οποίες αυξάνουν την πίεση εντός της κοιλιάς όπως η άρση βαρέων αντικειμένων, η δυσκοιλιότητα και η γενική σωματική καταπόνηση.
Διαβάστε στο atromedia.gr κι άλλα ιατρικά νέα για φλέγοντα θέματα!