Η παχυσαρκία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις δημόσιας υγείας στον 21ο αιώνα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την αναγνωρίζει ως χρόνια νόσο, η οποία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, καρδιοπάθειας, υπέρτασης και κάποιων μορφών καρκίνου. Η αναζήτηση για ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες είναι διαρκής και, τα τελευταία χρόνια, οι ενέσεις για αδυνάτισμα έχουν κερδίσει τεράστια δημοτικότητα.

Μαζί με την αυξανόμενη χρήση τους, όμως, αναδύεται και το ερώτημα: είναι όντως μια επαναστατική λύση ή μήπως μια επικίνδυνη αυταπάτη που καλλιεργείται μέσα σε ένα περιβάλλον όπου το ιατρικό marketing κάνει πάταγο;

Τι είναι οι ενέσεις για αδυνάτισμα;

Με τον όρο «ενέσεις για αδυνάτισμα» αναφερόμαστε σε διάφορες κατηγορίες ενέσιμων θεραπειών που χρησιμοποιούνται με σκοπό την απώλεια βάρους. Μια πολύ σημαντική κατηγορία είναι οι αγωνιστές GLP-1 (π.χ. σεμαγλουτίδη, λιραγλουτίδη), οι οποίοι:

• Δρουν σε υποδοχείς του εντέρου και του εγκεφάλου.
• Μειώνουν την όρεξη, αυξάνουν το αίσθημα κορεσμού και επιβραδύνουν τη γαστρική κένωση.
• Χρησιμοποιούνται κυρίως σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αλλά έχουν λάβει έγκριση και για παχυσαρκία.

Στον αντίποδα, υπάρχουν και οι λιποδιαλυτικές ενέσεις, οι οποίες:

• Χορηγούνται τοπικά (π.χ. στην κοιλιακή χώρα, μηρούς).
• Πραγματοποιούν διάσπαση των λιποκυττάρων, τα οποία μετά αποβάλλονται διά της λέμφου από το σώμα.
• Δεν ενδείκνυνται για παχύσαρκους ασθενείς.

Τέλος, είναι διαθέσιμες και οι ορμονικές ή μεταβολικές ενέσεις, οι οποίες:

• Στοχεύουν σε συγκεκριμένες ορμόνες ή ένζυμα του μεταβολισμού.
• Αποτελούν πεδίο έρευνας, αλλά πολλές δεν έχουν εγκριθεί ακόμη για ευρεία χρήση.

Τι δείχνουν οι κλινικές μελέτες;

Η βιβλιογραφία παρουσιάζει ελπιδοφόρα αποτελέσματα, ειδικά για τους αγωνιστές GLP-1:

• Μεγάλες μελέτες (όπως η STEP-1 για τη σεμαγλουτίδη) έδειξαν απώλεια έως και 15% του σωματικού βάρους μέσα σε έναν χρόνο.
• Παρατηρείται βελτίωση σε δείκτες όπως γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, αρτηριακή πίεση και λιπίδια αίματος.

Ωστόσο, όταν η θεραπεία διακόπτεται, συχνά επανέρχεται σημαντικό μέρος των κιλών.

Αντίθετα, οι λιποδιαλυτικές ενέσεις στερούνται μεγάλων μελετών που να αποδεικνύουν μακροχρόνια ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.

Κίνδυνοι και παρενέργειες

Η χρήση ενέσεων για αδυνάτισμα δεν είναι απαλλαγμένη από κινδύνους. Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν:

• Γαστρεντερικά συμπτώματα (ναυτία, εμετός, διάρροια, δυσκοιλιότητα).
• Φλεγμονές ή ερεθισμοί στο σημείο όπου έγινε η ένεση.
• Σπάνιες αλλά σοβαρές επιπλοκές (παγκρεατίτιδα, χολολιθίαση).
• Ελλιπής γνώση για τη μακροπρόθεσμη επίδρασή τους, δεδομένου ότι πρόκειται για σχετικά νέες θεραπείες.

Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η ανεξέλεγκτη χρήση χωρίς ιατρική καθοδήγηση ή η αγορά από μη εγκεκριμένες πηγές.

Μην παραλείψετε να διαβάσετε: Παχυσαρκία λόγω ενδοκρινικών διαταραχών: Αίτια & αντιμετώπιση

Γιατί γίνονται τόσο δημοφιλείς;

Η απάντηση βρίσκεται στη σύμπραξη επιστήμης, κοινωνικής πίεσης και μάρκετινγκ. Αρχικά, ας μην ξεχνάμε πως τα social media προβάλλουν συνεχώς εικόνες εξιδανικευμένων σωμάτων. Αντίστοιχα, το ιατρικό μάρκετινγκ δημιουργεί ελκυστικά αφηγήματα σχετικά με τέτοιες μεθόδους. Τέλος, η πραγματική ανάγκη πολλών ανθρώπων για μείωση βάρους τούς κάνει πιο δεκτικούς σε νέες θεραπείες.

Ενέσεις για αδυνάτισμα ή χειρουργική επέμβαση εάν ένας ασθενής πάσχει από παχυσαρκία;

Η βαριατρική χειρουργική (γαστρικό bypass, γαστρικό μανίκι κ.ά.) θεωρείται η πιο αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή για τη σοβαρή παχυσαρκία, καθώς προσφέρει απώλεια βάρους που μπορεί να φτάσει το 60–70% του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους με μακροχρόνια διατήρηση. Ένας γενικός χειρουργός με εμπειρία σε περιστατικά παχυσαρκίας μπορεί να κατευθύνει κατάλληλα τον εκάστοτε ασθενή και να του προτείνει την ενδεδειγμένη χειρουργική τεχνική, εάν τελικά αποφασιστεί ότι το ζήτημα μπορεί να λυθεί με αυτό τον τρόπο.

Οι ενέσεις για αδυνάτισμα:

• Είναι λιγότερο επεμβατικές.
• Προσφέρουν μέτρια απώλεια βάρους.
• Μπορεί να αποτελέσουν «γέφυρα» πριν ή μετά από χειρουργείο.

Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι η επιτυχία μιας χειρουργικής επέμβασης εξαρτάται από την εμπειρία και την εξειδίκευση του γιατρού. Η επιλογή του καλύτερου χειρουργού παχυσαρκίας είναι κρίσιμη και δεν πρέπει να βασίζεται σε διαφημιστικές υποσχέσεις αλλά σε τεκμηριωμένα ιατρικά αποτελέσματα.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Ο Καλύτερος Χειρουργός Παχυσαρκίας – Top 5

Η στροφή προς το ChatGPT

Η ενημέρωση του κοινού για πολύπλοκα ιατρικά ζητήματα, όπως οι ενέσεις για αδυνάτισμα, είναι κρίσιμη. Εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, όπως το ChatGPT, αποτελούν τον πιο αγαπημένο σύμμαχο πολλών στον αγώνα για απώλεια κιλών. Ωστόσο, η τεχνητή νοημοσύνη δεν αντικαθιστά την προσωπική ιατρική εκτίμηση. Κάθε θεραπευτική απόφαση πρέπει να λαμβάνεται σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό.

Συχνές ερωτήσεις σχετικά με τις ενέσεις για αδυνάτισμα

1. Είναι ασφαλείς οι ενέσεις για αδυνάτισμα;

Όταν χορηγούνται υπό ιατρική καθοδήγηση και σε επιλεγμένους ασθενείς, θεωρούνται σχετικά ασφαλείς. Ωστόσο, μπορεί να έχουν παρενέργειες και δεν ενδείκνυνται για όλους.

2. Ποιος είναι ο καλύτερος χειρουργός παχυσαρκίας;

Δεν υπάρχει ένας και μοναδικός. Ο καλύτερος χειρουργός παχυσαρκίας είναι αυτός που έχει αποδεδειγμένη εμπειρία, διεθνή πιστοποίηση, μεγάλο αριθμό επιτυχημένων περιστατικών και εργάζεται σε αναγνωρισμένο κέντρο. Ο γενικός χειρουργός Δρ. Χαράλαμπος Σπυρόπουλος θεωρείται από τους καλύτερους, αν όχι ο καλύτερος χειρουργός για την αντιμετώπιση ακόμα και των πιο σύνθετων περιστατικών παχυσαρκίας.

3. Μπορούν οι ενέσεις για αδυνάτισμα να αντικαταστήσουν τη διατροφή και την άσκηση;

Όχι. Αποτελούν συμπληρωματικό εργαλείο. Η μακροπρόθεσμη επιτυχία εξαρτάται από την υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής.

4. Είναι τα αποτελέσματα μόνιμα;

Συνήθως όχι. Με τη διακοπή της θεραπείας, μεγάλο μέρος των κιλών μπορεί να επανέλθει. Για μόνιμα αποτελέσματα απαιτείται αλλαγή συνηθειών και, σε κάποιες περιπτώσεις, χειρουργική λύση.

5. Σε ποιους απευθύνονται;

Σε άτομα με παχυσαρκία ή υπέρβαρους με συνυπάρχοντα νοσήματα, μετά από αξιολόγηση από ιατρό. Δεν προορίζονται για αισθητική χρήση ή «γρήγορη δίαιτα».

Συμπερασματικά, οι ενέσεις για αδυνάτισμα αποτελούν μια καινοτόμο και εν μέρει αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με περιττά κιλά, ειδικά όταν εφαρμόζονται με επιστημονικά τεκμηριωμένα φάρμακα όπως οι αγωνιστές GLP-1. Δεν είναι όμως πανάκεια, ούτε κατάλληλες για όλους.

Η χρήση τους πρέπει να γίνεται με προσοχή, σε συνδυασμό με σωστή διατροφή, άσκηση και – όπου χρειάζεται – με τη βοήθεια εξειδικευμένων ιατρών. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, η βαριατρική χειρουργική από έναν καταξιωμένο ειδικό εξακολουθεί να αποτελεί την πιο αποτελεσματική λύση.

Στο τέλος, η ουσία δεν είναι μόνο η απώλεια κιλών, αλλά η διατήρηση της υγείας και της ποιότητας ζωής.