Η πρόωρη εκσπερμάτιση (Premature Ejaculation – PE) αποτελεί μια από τις πιο συχνές σεξουαλικές διαταραχές στους άνδρες. Ορίζεται ως η εκσπερμάτιση που συμβαίνει νωρίτερα από ό,τι θα επιθυμούσε ο άνδρας ή το ζευγάρι, χωρίς να μπορεί να ελεγχθεί, και η οποία προκαλεί συναισθηματική δυσφορία ή προβλήματα στη σχέση.
Σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, για να χαρακτηριστεί ως παθολογική, πρέπει να εμφανίζεται σε σταθερή βάση για διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών και να συμβαίνει μέσα στο πρώτο λεπτό της σεξουαλικής πράξης ή ακόμη και πριν από τη διείσδυση.
1. Ψυχογενείς παράγοντες
Οι ψυχολογικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο, κυρίως σε νεαρούς άνδρες ή σε άτομα χωρίς σταθερή σεξουαλική εμπειρία. Το άγχος επίδοσης, η ανασφάλεια, οι υψηλές προσδοκίες, οι ενοχές και οι δυσλειτουργικές σεξουαλικές εμπειρίες μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια ελέγχου του οργασμού.
Η ψυχογενής πρόωρη εκσπερμάτιση μπορεί να είναι περιστασιακή ή μόνιμη και συχνά συνυπάρχει με διαταραχές άγχους.
Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις που βοηθούν τον άνδρα να διαχειριστεί το άγχος, να βελτιώσει τον έλεγχο και να ενισχύσει τη σεξουαλική του αυτοπεποίθηση. Παράλληλα, χρησιμοποιούνται τεχνικές καθυστέρησης της εκσπερμάτισης, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ενδείκνυται και η φαρμακευτική αγωγή.
Δείτε επίσης Οι Καλύτεροι Ανδρολόγοι στην Ελλάδα το 2025
2. Υπερευαισθησία της βαλάνου
Η αυξημένη ευαισθησία στην περιοχή της βαλάνου του πέους αποτελεί οργανική αιτία που οδηγεί σε γρήγορη εκσπερμάτιση. Μπορεί να είναι ιδιοπαθής (εκ γενετής) ή να οφείλεται σε τοπικούς ερεθιστικούς παράγοντες, όπως χρόνια φλεγμονή (π.χ. προστατίτιδα).
Στις περιπτώσεις αυτές, συχνά παρατηρείται αδυναμία ελέγχου της διέγερσης από τα πρώτα κιόλας λεπτά.
Η θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει:
● Τοπικά αναισθητικά (λιδοκαΐνη ή πριλοκαΐνη) σε μορφή κρέμας ή σπρέι
● Χρήση προφυλακτικών με αναισθητικό
● Συστηματική φαρμακευτική αγωγή, όταν απαιτείται
● Αντιμετώπιση πιθανών φλεγμονωδών αιτίων
3. Νευροβιολογικοί και ορμονικοί παράγοντες
Η πρόωρη εκσπερμάτιση μπορεί να οφείλεται σε νευροβιολογική δυσλειτουργία, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν μεταβολές στη ρύθμιση των νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη. Η μειωμένη σεροτονινεργική δραστηριότητα στον εγκέφαλο έχει συσχετιστεί άμεσα με τη χαμηλή διάρκεια πριν την εκσπερμάτιση.
Παράλληλα, ενδοκρινικές διαταραχές, όπως υπερθυρεοειδισμός ή χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, μπορούν να επηρεάσουν την εκσπερματιστική λειτουργία.
Η θεραπεία βασίζεται σε:
● Χρήση εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), όπως η δαποξετίνη
● Έλεγχο και ρύθμιση των ορμονικών παραμέτρων
● Νευρολογική εκτίμηση σε περιπτώσεις που υπάρχουν συνοδά συμπτώματα
Πότε απαιτείται ιατρική παρέμβαση
Αν η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι σταθερή, επίμονη και επηρεάζει αρνητικά τη σεξουαλική λειτουργία και την ψυχική ευεξία, η αναζήτηση βοήθειας από εξειδικευμένο ανδρολόγο είναι απαραίτητη. Η αξιολόγηση θα πρέπει να περιλαμβάνει πλήρες ιατρικό ιστορικό, σεξουαλικό προφίλ, πιθανές ψυχολογικές συνιστώσες και, όπου ενδείκνυται, εργαστηριακό έλεγχο.
Η θεραπεία είναι εξατομικευμένη και εξαρτάται από την αιτία. Η συνδυαστική προσέγγιση (φαρμακευτική – ψυχολογική – εκπαιδευτική) έχει αποδειχθεί η πλέον αποτελεσματική.
Συμπερασματικά
Η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι ένα αληθινά θεραπεύσιμο πρόβλημα. Η σύγχρονη ανδρολογική προσέγγιση παρέχει πολλές επιλογές, με υψηλό ποσοστό επιτυχίας, αρκεί ο άνδρας να αναζητήσει εξειδικευμένη φροντίδα.
Η πρόληψη της αυτοδιάγνωσης και η αποφυγή «γρήγορων» λύσεων χωρίς ιατρική καθοδήγηση αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για ουσιαστική βελτίωση.