Η ακράτεια ούρων αποτελεί μία συχνή, αλλά συχνά υποτιμημένη, πάθηση που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής πολλών γυναικών. Ο όρος περιγράφει την ακούσια απώλεια ούρων, η οποία μπορεί να εμφανίζεται περιστασιακά ή και σε καθημερινή βάση. Το ερώτημα “Τι είναι η ακράτεια ούρων στις γυναίκες” απασχολεί πολλές ασθενείς, καθώς η πάθηση αυτή δεν αφορά μόνο μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε νεότερες γυναίκες, ακόμη και μετά από εγκυμοσύνη ή συγκεκριμένες χειρουργικές επεμβάσεις. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση μπορεί να βελτιώσει αισθητά την καθημερινότητα και την αυτοπεποίθηση.
Τι είναι η ακράτεια ούρων στις γυναίκες;
Η ακράτεια ούρων στις γυναίκες είναι η ακούσια απώλεια ούρων λόγω δυσλειτουργίας του ουροποιητικού συστήματος. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αδυναμία των μυών του πυελικού εδάφους, σε νευρολογικά προβλήματα, σε ορμονικές αλλαγές ή σε άλλες παθολογικές καταστάσεις. Η σοβαρότητα διαφέρει από ήπια διαρροή κατά τη διάρκεια έντονης δραστηριότητας, μέχρι πλήρη αδυναμία ελέγχου της ούρησης. Παρά το γεγονός ότι πολλές γυναίκες θεωρούν την ακράτεια ως «φυσικό» μέρος της γήρανσης, στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ιατρική κατάσταση που συχνά μπορεί να αντιμετωπιστεί ή να βελτιωθεί σημαντικά.
Είδη ακράτειας ούρων στις γυναίκες
Η ακράτεια ούρων δεν είναι μία ενιαία πάθηση, αλλά περιλαμβάνει διαφορετικούς τύπους, καθένας με διαφορετική αιτιολογία και θεραπευτική προσέγγιση.
1. Ακράτεια από προσπάθεια (stress incontinence)
Εμφανίζεται όταν ασκείται πίεση στην ουροδόχο κύστη, π.χ. κατά το βήξιμο, το φτέρνισμα, το γέλιο, την άρση βάρους ή την έντονη άσκηση. Συνδέεται κυρίως με χαλάρωση των μυών του πυελικού εδάφους, συχνά μετά από τοκετό ή λόγω εμμηνόπαυσης.
2. Επιτακτική ακράτεια (urge incontinence)
Χαρακτηρίζεται από ξαφνική και έντονη ανάγκη για ούρηση, η οποία ακολουθείται από ακούσια απώλεια ούρων. Συχνά συνδέεται με υπερδραστήρια κύστη και μπορεί να επηρεαστεί από νευρολογικές παθήσεις.
3. Μεικτή ακράτεια
Συνδυάζει στοιχεία και από την ακράτεια από προσπάθεια και από την επιτακτική ακράτεια, καθιστώντας τη διάγνωση και θεραπεία πιο απαιτητικές.
4. Ακράτεια υπερχείλισης
Προκαλείται όταν η κύστη δεν αδειάζει πλήρως και διαρρέουν μικρές ποσότητες ούρων. Είναι πιο σπάνια στις γυναίκες και συνήθως σχετίζεται με νευρολογικές διαταραχές ή απόφραξη.
Αίτια εμφάνισης
Η απάντηση στο “Τι είναι η ακράτεια ούρων στις γυναίκες” συνδέεται άμεσα με την κατανόηση των αιτιών της. Κάποια από τα συχνότερα αίτια περιλαμβάνουν:
-
Εγκυμοσύνη και τοκετός: Οι ορμονικές αλλαγές και η πίεση στους μύες της πυελικής περιοχής μπορεί να προκαλέσουν χαλάρωση και τραυματισμό.
-
Εμμηνόπαυση: Η μείωση των οιστρογόνων επηρεάζει την ελαστικότητα και τη δύναμη των μυών του πυελικού εδάφους.
-
Παχυσαρκία: Το αυξημένο σωματικό βάρος ασκεί μεγαλύτερη πίεση στην ουροδόχο κύστη.
-
Χειρουργικές επεμβάσεις: Επεμβάσεις στην περιοχή της πυέλου, όπως υστερεκτομή, μπορεί να επηρεάσουν τον έλεγχο της ούρησης.
-
Νευρολογικές παθήσεις: Σκλήρυνση κατά πλάκας, τραυματισμοί νωτιαίου μυελού ή εγκεφαλικά επεισόδια.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της πάθησης. Τα πιο συχνά περιλαμβάνουν:
-
Απώλεια ούρων κατά το βήξιμο, το γέλιο ή την άσκηση.
-
Ξαφνική, έντονη ανάγκη για ούρηση.
-
Συχνουρία, ιδιαίτερα τη νύχτα (νυκτουρία).
-
Μικρές διαρροές κατά τη διάρκεια της ημέρας χωρίς προειδοποίηση.
Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Οι Καλύτεροι Ουρογυναικολόγοι στην Ελλάδα
Τι είναι η ακράτεια ούρων στις γυναίκες: Διάγνωση
Η σωστή διάγνωση είναι το πρώτο βήμα για την αποτελεσματική θεραπεία. Ο γιατρός μπορεί να προχωρήσει σε:
-
Λήψη ιατρικού ιστορικού και αξιολόγηση συμπτωμάτων.
-
Κλινική εξέταση της πυελικής περιοχής.
-
Ουροδυναμικό έλεγχο για τη μέτρηση της λειτουργίας της κύστης.
-
Απεικονιστικές εξετάσεις (υπέρηχος, μαγνητική τομογραφία).
-
Ημερολόγιο ούρησης για την καταγραφή των επεισοδίων ακράτειας.
Θεραπευτικές επιλογές
Η αντιμετώπιση της ακράτειας ούρων στις γυναίκες ποικίλει, ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα. Οι μέθοδοι μπορεί να περιλαμβάνουν:
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
-
Μείωση κατανάλωσης καφεΐνης και αλκοόλ.
-
Έλεγχος σωματικού βάρους.
-
Αποφυγή βαριάς άρσης και έντονης πίεσης στην κοιλιακή χώρα.
Ασκήσεις πυελικού εδάφους (Kegel)
Στοχεύουν στην ενδυνάμωση των μυών που ελέγχουν την ούρηση. Είναι αποτελεσματικές κυρίως σε περιπτώσεις ακράτειας από προσπάθεια.
Διαβάστε επίσης: Ασκήσεις Kegel: Πώς 5 λεπτά τη μέρα αλλάζουν τη ζωή σου
Φαρμακευτική αγωγή
Φάρμακα για τη ρύθμιση της συστολής της κύστης ή την αύξηση της λειτουργίας των σφιγκτήρων μπορούν να βοηθήσουν.
Ιατρικές παρεμβάσεις
-
Ενέσιμα υλικά για ενίσχυση του σφιγκτήρα.
-
Χειρουργικές τεχνικές, όπως η τοποθέτηση ταινίας (TVT, TOT), που υποστηρίζει την ουρήθρα.
Νευροδιέγερση
Σε περιπτώσεις υπερδραστήριας κύστης, η ηλεκτρική διέγερση των νεύρων μπορεί να μειώσει τα επεισόδια ακράτειας.
Ψυχολογική διάσταση
Η ακράτεια ούρων μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αυτοπεποίθηση, τις κοινωνικές σχέσεις και την επαγγελματική ζωή. Πολλές γυναίκες διστάζουν να ζητήσουν βοήθεια λόγω ντροπής, με αποτέλεσμα να παραμένουν χωρίς θεραπεία για χρόνια. Η ενημέρωση και η ανοιχτή επικοινωνία με τον γιατρό είναι καθοριστικής σημασίας.
Πρόληψη
Αν και δεν είναι πάντα εφικτό να προληφθεί πλήρως η ακράτεια, ορισμένες πρακτικές μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο:
-
Τακτική άσκηση πυελικού εδάφους, ειδικά κατά την εγκυμοσύνη και μετά τον τοκετό.
-
Διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους.
-
Αντιμετώπιση χρόνιου βήχα ή δυσκοιλιότητας που αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση.
-
Τακτικοί γυναικολογικοί έλεγχοι.
Η απάντηση στο ερώτημα “Τι είναι η ακράτεια ούρων στις γυναίκες” ξεπερνά τον ορισμό της πάθησης. Πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα που επηρεάζει την καθημερινότητα και την ψυχολογία των γυναικών, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να βελτιωθεί ή να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Η έγκαιρη διάγνωση, η εξατομικευμένη θεραπεία και η αποφυγή της σιωπής γύρω από το θέμα αποτελούν τα θεμέλια για καλύτερη ποιότητα ζωής.

Ελένη Μαρκοπούλου Συντάκτρια Ιατρικού Περιεχομένου | MSc Δημόσια Υγεία
Η Ελένη Μαρκοπούλου είναι επιστημονική συντάκτρια με ακαδημαϊκό υπόβαθρο στην Ιατρική και μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημόσια Υγεία. Εξειδικεύεται στη συγγραφή ιατρικών άρθρων που συνδυάζουν επιστημονική ακρίβεια με απλή και κατανοητή γλώσσα. Στο Iatromedia.gr καλύπτει θέματα πρόληψης, θεραπείας και σύγχρονων ιατρικών εξελίξεων.