Ξυπνάω με πόνο στον αυχένα, τι φταίει;

Το να ξυπνάει κανείς με πόνο στον αυχένα είναι δυστυχώς όχι μόνο κοινό φαινόμενο, αλλά και μια κατάσταση που δεν κάνει καμία διάκριση όσον αφορά την ηλικία ή τον τρόπο ζωής. Πολλές φορές πάμε για ύπνο χωρίς κανένα πρόβλημα, αλλά το πρωί ο αυχένας μας είναι πιασμένος, πονάει ή παρουσιάζει δυσκαμψία. Κάποιες φορές ο πόνος περνάει μέσα σε λίγες ώρες, άλλες φορές επιμένει και επηρεάζει τη διάθεση, την ενέργεια, ακόμα και την ικανότητά μας να δουλέψουμε ή να ευχαριστηθούμε την καθημερινότητα. Για κάποιους ο πόνος αυτός είναι μια σπάνια κατάσταση, ενώ για άλλους αποτελεί χρόνιο πρόβλημα που επηρεάζει τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής. Κι εδώ προκύπτει το ερώτημα που κάνουν πολλοί: Τι φταίει που ξυπνάω με πόνο στον αυχένα;

Γιατί ξυπνάω με πόνο στον αυχένα;

Ο πόνος στον αυχένα το πρωί συχνά έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Μπορεί το άτομο να ξυπνήσει με δυσκαμψία, περιορισμένη κινητικότητα ή ακόμα και οξύ ή αντανακλαστικό πόνο που μειώνεται ελαφρώς όσο περνά η ώρα και γίνονται κινήσεις του αυχένα. Αυτή η χρονική εμφάνιση των συμπτωμάτων παρέχει σημαντικά στοιχεία για την προέλευση του πόνου. Αν και πολλοί πιστεύουν ότι η αιτία είναι μόνο η κακή στάση ύπνου, στην πραγματικότητα το πρόβλημα είναι συχνά πιο σύνθετο.

Ο πόνος μπορεί να οφείλεται σε παροδική μυϊκή καταπόνηση, άβολη στάση ύπνου, χρόνια μυϊκή ανισορροπία, ένταση λόγω άγχους ή υποκείμενα προβλήματα στη σπονδυλική στήλη, όπως η δισκοκήλη στον αυχένα.

Κακή στάση ύπνου και προβλήματα με το μαξιλάρι

Μια από τις πιο συχνές απαντήσεις στο “γιατί ξυπνάω με πόνο στον αυχένα” είναι η κακή στάση ύπνου. Όταν κοιμόμαστε σε θέση που καταπονεί τον αυχένα, μπορεί να προκύψει μυϊκή δυσκαμψία, μειωμένη αιμάτωση και πόνος. Για παράδειγμα, ο ύπνος μπρούμυτα είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικός για τον αυχένα και κατά συνέπεια προκαλεί καταπόνηση στις αρθρώσεις και στους μύες. Αντίστοιχα, ένα πολύ ψηλό ή πολύ χαμηλό μαξιλάρι μπορεί να προκαλέσει κακή ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης με τον αυχένα, με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται πόνος το επόμενο πρωί.

Παρατεταμένη καταπόνηση και υπερβολική χρήση των μυών του αυχένα

Η υπερβολική χρήση ή καταπόνηση των μυών του αυχένα κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να οδηγήσει σε πόνο που γίνεται πιο έντονος μετά από τον ύπνο. Δραστηριότητες όπως η πολύωρη χρήση κινητού τηλεφώνου με το κεφάλι σκυμμένο, η εργασία στον υπολογιστή με αυτόν να βρίσκεται σε ακατάλληλο ύψος ή ο ύπνος μετά από έντονη σωματική δραστηριότητα μπορεί να κουράσουν τους μυς.

Αυτός ο τύπος πόνου είναι συνήθως αμβλύς, συνοδεύεται από δυσκαμψία και μπορεί να μειώνεται όσο περνάει η μέρα και οι μύες «ζεσταίνονται». Αν όμως οι αιτίες καταπόνησης επιμένουν, ο πόνος μπορεί να γίνει χρόνιος.

Ξυπνάω με πόνο στον αυχένα, μήπως έχω κάποια πάθηση στη σπονδυλική στήλη;

Αν λέτε “ξυπνάω με πόνο στον αυχένα σχεδόν κάθε μέρα”, τότε είναι πιθανό να υπάρχει κάποια εκφυλιστικής ή τραυματικής αιτιολογίας πάθηση της σπονδυλικής στήλης. Η εκφυλιστική δισκοπάθεια ή η δισκοκήλη στην αυχενική μοίρα είναι επίσης συχνές αιτίες πόνου στον αυχένα, ιδιαίτερα το πρωί. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι, με την πάροδο του χρόνου, χάνουν την ελαστικότητά τους και αφυδατώνονται, γεγονός που τους καθιστά πιο ευάλωτους. Σε περίπτωση δισκοκήλης, ο εσωτερικός πυρήνας του δίσκου προεξέχει εντός του σπονδυλικού σωλήνα μέσω μιας ρωγμής στον εξωτερικό ινώδη δακτύλιο. Η προεξοχή αυτή συχνά ασκεί πίεση στις κοντινές νευρικές ρίζες.

Αυτό προκαλεί πόνο στον αυχένα αλλά και αντανακλαστικό πόνο στον αυχένα ή ακόμα και μυϊκή αδυναμία ή μούδιασμα στα άνω άκρα. Ο πόνος συχνά είναι πιο έντονος το πρωί.

Οστεοαρθρίτιδα και εκφυλιστικές αλλοιώσεις

Η αυχενική σπονδύλωση άλλη μια συχνή αιτία πόνου και δυσκαμψίας στον αυχένα, κυρίως σε μεγαλύτερες ηλικίες. Προκαλείται από την εκφύλιση των αρθρώσεων, των μεσοσπονδύλιων δίσκων και των σπονδύλων της αυχενικής μοίρας. Μπορεί να σχηματιστούν οστεόφυτα, να μειωθούν τα διαστήματα μεταξύ των σπονδύλων και να προκύψει πίεση στα νεύρα.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσκαμψία που βελτιώνεται με την κίνηση, αίσθημα “τριξίματος” στον αυχένα και, σε σοβαρότερες περιπτώσεις, νευρολογικά ελλείμματα όπως μυϊκή αδυναμία ή μούδιασμα. Ο πόνος είναι εντονότερος το πρωί λόγω της νυχτερινής ακινησίας.

Στρες, ένταση και βρυγμός

Το άγχος μπορεί να προκαλέσει σωματικές εντάσεις, ειδικά στους μυς του αυχένα και των ώμων. Όταν είμαστε αγχωμένοι, συχνά σφίγγουμε τους μυς μας, σφίγγουμε τα δόντια ή τρίζουμε τα δόντια στον ύπνο μας (βρυγμός). Αυτές οι καταστάσεις επιβαρύνουν τις αρθρώσεις και τους μυς του αυχένα και της γνάθου. Ο πόνος που σχετίζεται με το στρες περιγράφεται συχνά ως βάρος ή αίσθηση πίεσης στον αυχένα.

Σπάνιες αλλά σοβαρές αιτίες

Αν και σπάνια, κάποιες σοβαρές ιατρικές καταστάσεις μπορεί να εμφανιστούν ως πρωινός πόνος στον αυχένα. Αυτές περιλαμβάνουν λοιμώξεις (όπως η μηνιγγίτιδα), όγκους ή κατάγματα λόγω οστεοπόρωσης. Τέτοιοι πόνοι συνήθως συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα όπως πυρετός, απώλεια βάρους, έντονος και συνεχής πόνος ή νευρολογικά ελλείμματα.

Ειδικά αν ο πόνος σας ξυπνά μέσα στη νύχτα ή συνοδεύεται από αδυναμία στα άκρα ή δυσκολία στην κίνηση, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε άμεσα γιατρό.

Πότε να επισκεφθείτε γιατρό

Οι περισσότερες περιπτώσεις πρωινού πόνου στον αυχένα είναι ήπιες και συνήθως παρέρχονται από μόνες τους. Παρόλα αυτά, πρέπει να απευθυνθείτε σε γιατρό αν:

• Ο πόνος επιμένει για πάνω από λίγες ημέρες χωρίς βελτίωση.
• Συνοδεύεται από αδυναμία, μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα χέρια.
• Υπάρχει δυσκολία στην κίνηση του αυχένα ή στη στήριξη του κεφαλιού.
• Συνυπάρχουν συμπτώματα όπως πυρετός, απώλεια βάρους ή νυχτερινή εφίδρωση.
• Ο πόνος είναι έντονος και επηρεάζει την καθημερινότητά σας.

Συχνές ερωτήσεις σχετικά με τον πόνο στον αυχένα

1. Ποια είναι η καλύτερη στάση ύπνου για να αποφύγω τον πόνο στον αυχένα;

Η καλύτερη στάση είναι ανάσκελα, με ένα εργονομικό μαξιλάρι που στηρίζει σωστά τον αυχένα. Η πλάγια στάση μπορεί επίσης να είναι καλή, αρκεί η σπονδυλική στήλη να διατηρείται σε ευθεία γραμμή. Ο ύπνος μπρούμυτα πρέπει να αποφεύγεται, καθώς επιβαρύνει σημαντικά τον αυχένα.

2. Πώς θα καταλάβω αν το μαξιλάρι μου ευθύνεται για τον πόνο στον αυχένα;

Αν ξυπνάτε συχνά με δυσκαμψία ή πόνο που υποχωρεί μέσα στην ημέρα, είναι πιθανό το μαξιλάρι σας να μην υποστηρίζει σωστά τον αυχένα. Δοκιμάστε ένα ορθοπεδικό ή εργονομικό μαξιλάρι που να διατηρεί το κεφάλι και τον αυχένα στην ίδια ευθεία με το σώμα.

3. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε μυϊκό πόνο και δισκοπάθεια στον αυχένα;

Ο μυϊκός πόνος είναι συνήθως αμβλύς, εμφανίζεται μετά από καταπόνηση και βελτιώνεται με κίνηση ή ξεκούραση. Η δισκοπάθεια συχνά προκαλεί πιο έντονο και οξύ πόνο, μπορεί να συνοδεύεται από μούδιασμα ή αδυναμία στα άνω άκρα και συχνά δεν υποχωρεί εύκολα χωρίς ιατρική παρέμβαση.

4. Πότε πρέπει να ανησυχήσω αν ξυπνάω συστηματικά με πόνο στον αυχένα;

Αν ο πόνος επιμένει για μέρες, συνοδεύεται από συμπτώματα όπως μούδιασμα, μυϊκή αδυναμία, ζάλη ή δυσκολία στην κίνηση, ή αν είναι τόσο έντονος που επηρεάζει την καθημερινότητά σας, τότε πρέπει να επισκεφθείτε γιατρό.

5. Μπορεί το άγχος να προκαλεί πόνο στον αυχένα;

Ναι. Το στρες οδηγεί σε μυϊκή τάση, ειδικά στην περιοχή του αυχένα και των ώμων. Αυτό μπορεί να προκαλέσει αίσθημα πίεσης, δυσκαμψία ή και συνεχή πόνο, ιδιαίτερα αν συνδυάζεται με άλλους παράγοντες όπως κακή στάση σώματος ή βρυγμό.

6. Υπάρχει τρόπος πρόληψης του πρωινού πόνου στον αυχένα;

Ναι. Καλό είναι να βελτιώσετε τη στάση ύπνου, να χρησιμοποιείτε κατάλληλο μαξιλάρι, να αποφεύγετε την υπερβολική χρήση κινητών/υπολογιστή και να κάνετε διατάσεις για τον αυχένα και τους ώμους. Η διαχείριση του άγχους και η φυσική άσκηση συμβάλλουν επίσης σημαντικά.

7. Ποιος είναι ο καλύτερος νευροχειρουργός στην Αθήνα που ειδικεύεται στις παθήσεις αυχένα;

Ο καλύτερος νευροχειρουργός στην Αθήνα που ειδικεύεται στις παθήσεις του αυχένα είναι ο Νευροχειρουργός – Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Θεολόγος Θεολόγου. Ο Δρ. Θεολόγος Θεολόγου είναι Διευθυντής της Α’ Νευροχειρουργικής Κλινικής του Ιασώ και εξειδικεύεται στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης.

Διαβάστε ακόμη: Οι καλύτεροι χειρουργοί σπονδυλικής στήλης στην Ελλάδα το 2025

Αν κάθε πρωί σκέφτεστε “ξυπνάω με πόνο στον αυχένα”, δεν χρειάζεται να το αγνοείτε. Μπορεί να οφείλεται σε κάτι απλό, όπως ένα ακατάλληλο μαξιλάρι ή η κακή στάση ύπνου, αλλά μπορεί και να υποκρύπτει κάτι πιο σύνθετο. Εάν ο πόνος είναι έντονος ή επιμένει, είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή για να αποκλειστούν σοβαρότερες αιτίες. Σε αυτή την περίπτωση, ένας χειρουργός σπονδυλικής στήλης μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα, αναγνωρίζοντας με ακρίβεια την υποκείμενη αιτία.