Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί έναν από τους συχνότερους καρκίνους στους άνδρες, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 50 ετών. Αν και σε πολλές περιπτώσεις εξελίσσεται αργά, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί εγκαίρως. Σε αυτό το άρθρο, θα απαντήσουμε στο βασικό ερώτημα τι είναι ο καρκίνος προστάτη, ποια είναι τα συμπτώματα του, πώς γίνεται η διάγνωση και ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες.
Τι είναι ο καρκίνος προστάτη;
Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας που βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη και μπροστά από το ορθό στους άνδρες. Ο ρόλος του είναι η παραγωγή υγρού που αποτελεί τμήμα του σπέρματος. Όταν λέμε τι είναι ο καρκίνος προστάτη, αναφερόμαστε στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη κυττάρων στον προστάτη που σχηματίζουν έναν όγκο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να εξαπλωθούν και σε άλλα σημεία του σώματος (μετάσταση).
Ποια είναι τα αίτια και οι παράγοντες κινδύνου;
Η ακριβής αιτία του καρκίνου του προστάτη παραμένει άγνωστη, αλλά υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης:
- Ηλικία: Ο κίνδυνος αυξάνεται σημαντικά μετά τα 50 έτη.
- Κληρονομικότητα: Ιστορικό καρκίνου προστάτη σε συγγενείς πρώτου βαθμού.
- Φυλή: Οι άνδρες αφρικανικής καταγωγής παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά.
- Διατροφή: Δίαιτα πλούσια σε λιπαρά ζωικής προέλευσης και χαμηλή σε λαχανικά.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Στα πρώιμα στάδια, ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να είναι ασυμπτωματικός. Όταν εμφανιστούν συμπτώματα, συνήθως σχετίζονται με την ούρηση:
- Συχνουρία, ειδικά τη νύχτα
- Δυσκολία στην έναρξη ή τη διακοπή της ούρησης
- Ασθενής ή διακεκομμένη ροή ούρων
- Αίσθηση ατελούς κένωσης της κύστης
- Αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα
- Πόνος στο περίνεο ή στη μέση (σε προχωρημένες περιπτώσεις)
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση βασίζεται σε έναν συνδυασμό εξετάσεων και κλινικής αξιολόγησης:
- PSA (Prostate-Specific Antigen): Εξέταση αίματος που μετρά τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης που παράγεται από τον προστάτη. Αυξημένα επίπεδα μπορεί να υποδηλώνουν καρκίνο.
- Δακτυλική εξέταση ορθού (DRE): Ο γιατρός ψηλαφεί τον προστάτη μέσω του ορθού για πιθανά σκληρά σημεία ή διόγκωση.
- Βιοψία προστάτη: Λαμβάνονται δείγματα ιστού για ιστολογική ανάλυση, εφόσον υπάρχει υποψία κακοήθειας.
- MRI ή TRUS (υπερηχογράφημα διορθικό): Για λεπτομερέστερη απεικόνιση.
Διαβάστε επίσης: Οι Καλύτεροι Χειρουργοί για Καρκίνο Προστάτη – Top 5
Τι είναι ο καρκίνος προστάτη: Η ψυχολογική διάσταση της διάγνωσης
Η διάγνωση καρκίνου προστάτη μπορεί να προκαλέσει έντονο άγχος, φόβο και ανασφάλεια στους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζεται η ψυχολογική διάσταση της νόσου και να παρέχεται υποστήριξη μέσω συμβουλευτικής ή ομάδων ασθενών. Η σωστή ενημέρωση, η επικοινωνία με την ιατρική ομάδα και η συμμετοχή στις αποφάσεις για τη θεραπεία συμβάλλουν καθοριστικά στη μείωση του άγχους και στην καλύτερη ποιότητα ζωής κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής πορείας.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, τη γενική του υγεία, το στάδιο του καρκίνου και την επιθετικότητα του όγκου.
- Παρακολούθηση (Active Surveillance): Για μικρούς, μη επιθετικούς όγκους σε ηλικιωμένους ασθενείς.
- Χειρουργική επέμβαση (ριζική προστατεκτομή): Αφαίρεση του προστάτη και των γύρω ιστών.
- Ακτινοθεραπεία: Εξωτερική ή εσωτερική (βραχυθεραπεία).
- Ορμονοθεραπεία: Μειώνει τα επίπεδα τεστοστερόνης για να επιβραδύνει την ανάπτυξη του όγκου.
- Χημειοθεραπεία: Σε προχωρημένα ή μεταστατικά στάδια.
Ποια είναι η πρόγνωση;
Η πρόγνωση για τον καρκίνο του προστάτη είναι συνήθως θετική, ειδικά όταν η διάγνωση γίνεται στα αρχικά στάδια. Η 5ετής επιβίωση για εντοπισμένο καρκίνο ξεπερνά το 95%. Όμως, όταν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί, η πρόγνωση εξαρτάται από την έκταση και την ανταπόκριση στη θεραπεία.
Πώς μπορεί να προληφθεί;
Αν και δεν υπάρχει απόλυτος τρόπος πρόληψης, οι παρακάτω στρατηγικές μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο:
- Υγιεινή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και ωμέγα-3 λιπαρά
- Διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους
- Τακτική σωματική άσκηση
- Τακτικοί προληπτικοί έλεγχοι μετά τα 50 (ή και νωρίτερα αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό)
Τι είναι ο καρκίνος προστάτη; Είναι μία από τις πιο συχνές αλλά και αντιμετωπίσιμες μορφές καρκίνου στους άνδρες. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπευτική προσέγγιση μπορούν να οδηγήσουν σε πλήρη ίαση ή σε πολυετή έλεγχο της νόσου. Αν είστε άνω των 50 ή έχετε οικογενειακό ιστορικό, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για έναν προληπτικό έλεγχο. Η γνώση και η πρόληψη είναι τα πιο ισχυρά σας όπλα.
Σχετικό άρθρο: Οι 7 ερωτήσεις που ντρέπεσαι να κάνεις για τον καρκίνο προστάτη

Ελένη Μαρκοπούλου Συντάκτρια Ιατρικού Περιεχομένου | MSc Δημόσια Υγεία
Η Ελένη Μαρκοπούλου είναι επιστημονική συντάκτρια με ακαδημαϊκό υπόβαθρο στην Ιατρική και μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημόσια Υγεία. Εξειδικεύεται στη συγγραφή ιατρικών άρθρων που συνδυάζουν επιστημονική ακρίβεια με απλή και κατανοητή γλώσσα. Στο Iatromedia.gr καλύπτει θέματα πρόληψης, θεραπείας και σύγχρονων ιατρικών εξελίξεων.